Politiek in Amerika

Sinds de inauguratie van president Donald Trump op 20 januari 2017 is het geen dag saai in de Verenigde Staten. Tijdens het turbulente verkiezingsjaar 2016 hielden we al een politiek dagboek bij. Die traditie zetten we voort. Volg hier de ontwikkelingen, achtergronden, kritische beschouwingen van de Amerikaanse politiek. Ondertussen is de presidentscampagne voor 2020 in volle hevigheid losgebarsten.


12 maart: De weg naar het Witte Huis begint voor Democraten in Milwaukee
De keuze voor Milwaukee als plek voor de Democratische partijconventie in juli volgend jaar is een strategisch verstandige zet. Immers, de staat Wisconsin (waar Milwaukee in ligt) ging in 2016 voor het eerst sinds 1984 naar de Republikeinen. De Clinton-campagne dacht in alle arrogantie dat het niet nodig was om in die staat campagne te voeren. De Democraten verloren niet alleen Wisconsin, maar ook Michigan en Pennsylvania, de zogenoemde blue wall. De weg naar het Witte Huis begint voor de Democraten in Wisconsin.

Nu moet de invloed van de stad waar een partijconventie wordt gehouden ook niet worden overschat, maar duidelijk is wel dat de Democraten het midwesten serieus nemen. Donald Trump won Wisconsin in 2016 met minder dan 25.000 stemmen verschil. Wisconsin (10 kiesmannen), Michigan (16 kiesmannen) en Pennsylvania (20 kiesmannen) kunnen volgend jaar november doorslaggevend zijn. Bij winst van deze drie staten in 2016 had Hillary Clinton nu in het Witte Huis gezeten. Waar zij liever wijst naar oud-FBI-directeur James Comey en de harde campagne van Trump als oorzaak van de nederlaag, is het juist het verwaarloosde midwesten waar de Democraten zich nu – terecht – op focussen.

Miami en Houston waren ook in de race. Miami was geen vreemde keuze geweest, omdat de grootste swing state Florida in 2016 voor Trump koos. Houston is alleen interessant als Texaan Beto O’Rourke de nominatie vergaart. Milwaukee is in vergelijking met Miami en Houston een minder aantrekkelijke stad, maar de Democraten lijken te hebben geleerd van de nederlaag in 2016.


7 maart: Hillary Clinton bewijst de Democraten een grote dienst met haar ‘nee’
Wel of niet? Gelukkig niet, zullen veel Democraten hebben gedacht toen Hillary Clinton deze week op een lokaal radiostation in New York bekendmaakte dat ze geen nieuwe gooi doet naar het presidentschap. De laatste tijd staken geruchten de kop op dat ze het mogelijk toch nog een keer wilde proberen. Een proefballon, om de reacties te peilen, die overwegend negatief waren. Terecht, want Hillary en Bill zijn het verleden van de Democratische partij en moeten volgend jaar vooral geen rol op de voorgrond krijgen tijdens de campagne. Dat is precies waar Donald Trump en de Republikeinen op hopen. Clintons beslissing komt vier jaar te laat, maar ze bewijst de Democraten er een grote dienst mee.


6 maart 2019: De verstandige keuze van Michael Bloomberg
Michael Bloomberg doet volgend jaar niet mee aan de voorverkiezingen bij de Democraten. Dat is een verstandig besluit. Bloomberg is 77 en zou een maand na de inauguratie 79 worden. Te oud, maar het veld overziend zal Bloomberg ook hebben gedacht dat er tussen de andere oudjes als Warren en Sanders (en mogelijk ook Biden) weinig valt te halen. De rol van Bloomberg kan wel medebepalend worden. De steenrijke zakenman, de ex-burgemeester van New York, wil zich inzetten voor schone energie en verplichte achtergrondchecks bij de aanschaf van vuurwapens. Bovendien zet hij zijn fortuin in om zo veel mogelijk Democraten verkozen te krijgen. Op de achtergrond speelt Bloomberg dus een belangrijke rol. Een slimme manoeuvre. Geen doodvermoeiende campagne voeren door kriskras door het land te reizen, maar wel verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst van het land.


31 december 2018: Elizabeth Warren is voor Trump de droomtegenstander
In het tijdperk van Donald Trump is niets lastiger dan het verloop van Amerikaanse verkiezingen te voorspellen, maar van Elizabeth Warren als mogelijke opponent in 2020 kan de president alleen maar dromen. De senator van Massachusetts zit aan de linkervleugel van de Democratische partij, in dezelfde hoek aan Bernie Sanders, en lijkt onverkiesbaar voor het hoogste ambt. Al dacht iedereen dat drie jaar geleden ook van Trump.

Warren is een effectieve senator van Massachusetts, één van de meest progressieve staten van Amerika. Toch kleven er nadelen aan haar kandidatuur. Op verkiezingsdag in november 2020 is ze ruim 71 jaar, al is Trump dan ruim 74. De Democratische partij zou moeten kiezen voor een jongere generatie politici en niet de bejaarden zoals Warren, Biden, Sanders of Clinton. Warren zal – als ze eenmaal presidentskandidaat is – een geloofwaardige stap naar het politieke midden moeten maken om twijfelende Republikeinen en minderheden naar de stembus te lokken. Lukt haar dat?

Warren koos voor de aanval op Trump in 2016 en in 2018 bij haar herverkiezing tot senator, maar het allesomvattende verhaal, de visie waar de Democratische partij op weg naar 2020 zo naar snakt, ontbreekt. Warren zal bovendien één van de vele Democraten zijn – de verwachtingen liggen tussen de 15 en 20 potentiële kandidaten – die zich moet profileren op de linkervleugel. Die kant is tijdens de eerste fase van de voorverkiezingen al overbevolkt.

Trump, die Warren meermaals vergeleek met Pocahontas, vrij naar de indianenvrouw uit de zeventiende eeuw omdat ze zou afstammen van de oorspronkelijke Amerikaanse bevolking, kan Warren bovendien al snel neerzetten als een northeast liberal (in grote delen van Amerika een scheldnaam) die geen flauw benul heeft wat zich in de plattelandsgebieden afspeelt en niet tussen de mensen zou staan. Onterecht of niet, vraag aan voormalig presidentskandidaat Michael Dukakis uit Massachusetts hoe hem dat is bevallen in 1988.

Voorspellen in deze fase is vrijwel onmogelijk, maar de toekomst van de Democratische partij ligt niet in handen van Elizabeth Warren. PR-technisch deed ze één ding slim, door haar kandidatuur aan te kondigen op de laatste dag van 2018. Op feestjes en in huiskamers zal er vanavond over haar worden gesproken.


14 november: Hillary Clinton in 2020 is het laatste waar de Democraten behoefte aan hebben
Noem het een proefballonnetje van een oud-medewerker van de Clintons in de Wall Street Journal, maar zorgelijk is het wel: Hillary Clinton zou ambitie hebben – hoewel niet publiekelijk uitgesproken – om in 2020 president te worden. Haar kandidatuur is het laatste waar de Democraten behoefte aan hebben na de deceptie in 2016. Nog steeds lijkt Hillary, een typische Clinton-kwaal, de temperatuur van het land en de Clinton-haat niet door te hebben. De enige plek voor Hillary en Bill is, net als tijdens de campagne voor de midterms, thuis op bank in New York.

Prominenten in de partij – neem Barack Obama, Nancy Pelosi en Chuck Schumer – moeten haar op een heldere wijze duidelijk maken dat haar tijd voorbij is. Dat was al zo in 2012, toen ze afscheid nam als minister van Buitenlandse Zaken. Pogingen in 2008 en 2016 om president te worden, mislukten faliekant. Donald Trump en de Republikeinse partij wrijven zich in hun handen als Hillary kandidaat wordt. De e-mails, Benghazi en ‘Lock her up’ zullen gretig worden afgestoft.

De Democratische partij moet vernieuwen. En dat betekent geen Bernie Sanders, Elizabeth Warren, Joe Biden of Hillary Clinton in 2020. De partij heeft behoefte aan een nieuwe generatie leiders, in de geest van Beto O’Rourke, Eric Garcetti en – vooruit – Kamala Harris. Het proefballonnetje van de Clintons moet snel en vakkundig worden doorgeprikt.


7 november: Midterms 2018: de resultaten, de gevolgen
Amerika ging naar de stembus voor een nieuw Congres: onze analyse


31 oktober: Amerika dinsdag naar de stembus, what’s at stake?
Dinsdag zijn er Congresverkiezingen in Amerika, de midterms. De bevolking kan dan een compleet nieuw Huis van Afgevaardigden (de Amerikaanse Tweede Kamer) kiezen. In dat Huis zijn 435 zetels te verdelen. De Republikeinen hebben daar nu de meerderheid, maar volgens het gezaghebbende Five Thirty Eight is de kans op dit moment 86 procent dat de Democraten daar de meerderheid veroveren. Diezelfde kans voor de Republikeinen ligt op 14 procent.

Dan de Senaat. Van de 100 zetels staan er daar 35 op het spel. Daar liggen de kaarten er voor de Republikeinen heel goed voor en zijn de cijfers voor het behoud van de meerderheid dik in het voordeel van de GOP: 85 procent tegenover 15 procent voor de Democraten. Voor de Senaat is dit een gunstig verkiezingsjaar voor de Republikeinen. Reden: zes jaar geleden, toen Barack Obama zijn tweede termijn won, liften veel Democratische senatoren (die nu herkozen moeten worden) mee op zijn succes. Bijvoorbeeld Heidi Heitkamp uit de doorgaans Republikeinse stemmende staat North Dakota.

Daarnaast zijn er dinsdag in liefst 36 staten gouverneursverkiezingen. Van de 50 staten zijn er 33 in Republikeinse handen en 16 in Democratische. Er is één onafhankelijke gouverneur. Volgens Real Clear Politics zijn de Democraten zeker van 18 gouverneursposten, de Republikeinen van 22. In tien staten is het een dubbeltje op zijn kant. Waarom zijn die gouverneursposten zo belangrijk? Omdat Amerika een federatie is, worden veel zaken op staatsniveau beslist. Bovendien worden elke tien jaar – zo ook in 2020 – de kiesdistricten bepaald, het zogenoemde gerrymandering. Wie de macht heeft in de staten, kan voor zijn partij de grenzen van de kiesdistricten gunstig tekenen.

Kortom, er is dinsdag veel te kiezen. De verwachting is dat de opkomst bij de midterms historisch hoog is. De grote vraag is: houden de Republikeinen en president Trump de volledige macht in het Congres?


10 september: Waarom Barack Obama nog steeds dé Democratische leider is
Na het gênante verlies van Hillary Clinton in 2016 tegen Donald Trump, grotendeels veroorzaakt door eigen falen, is de Democratische partij na het vertrek van Barack Obama uit het Witte Huis leiderloos. Dat er op federaal niveau nog altijd geen vervanger is die de partij bij de hand neemt, is ruim twee jaar voor de presidentsverkiezingen niet vreemd. En omdat de Democraten met Nancy Pelosi (in het Huis) en Chuck Schumer (in de Senaat) twee onaantrekkelijke, oude aanvoerders hebben, zal die situatie nog wel even blijven.

Na zijn vertrek uit het Oval Office bleef Obama op de achtergrond. Soms sprak hij zich uit, zoals hij had beloofd, op momenten dat onder het bewind van zijn opvolger Amerikaanse basiswaarden in het gedrang kwamen. Tot teleurstelling van partijgenoten hield Obama zich echter lang op de vlakte, wat gebruikelijk is voor een net afgetreden president, om zijn plaatsvervanger niet voor de voeten te lopen.

Duidelijk is dat Obama weer helemaal klaar is om campagne te voeren. De laatste weken kwam al naar buiten dat hij zich in aanloop naar de Congresverkiezingen van komende november op de campagnepad zou begeven. Vrijdag hoorden we een uitgesproken Obama, toen hij een toespraak gaf voor studenten in Illinois. Een dag later deed hij dat ook in Californië. Plotseling noemde hij de naam van Trump wel, als symptoom en niet de oorzaak van wat gaande is in de Republikeinse partij. Obama klonk presidentieel en legde de vinger op de zere plek.

Zijn analyse van de Republikeinse partij, aangevoerd door een clubje mensen zonder principes, bleek een schot in de roos. De politieke polarisatie in Amerika kent een heftige aanloop, die vooral werd vormgegeven tijdens het presidentschap van Obama, maar ook al ver daarvoor. De GOP omarde samenzweringstheorieën over Benghazi (om kandidaat Hillary te beschadigen) en keek de andere kant op toen Trump (als burger en later als kandidaat) bleef beweren dat Obama niet in Amerika was geboren. Toen Obama, een grondwettelijke plicht, met Merrick Garland (foto rechts) een capabele, gematigde en alom gerespecteerde rechter voor het Hooggerechtshof voordroeg na het overlijden van Scalia, weigerden de Republikeinen een hoorzitting en werd zijn nominatie niet eens in stemming gebracht.

De Republikeinen pasten de regels aan die het moeilijker maakt voor jongeren, minderheden en armen om te stemmen (doorgaans Democratisch). Ondanks de tekorten, waar ze tijdens de Obama-jaren moord en brand over schreeuwden, loodsten de Republikeinen onder Trump een enorme belastingverlaging door het Congres voor de allerrijkste Amerikanen en verhoogden daarmee de tekorten. De Republikeinen doen er al acht jaar alles aan om Obamacare de nek om te draaien, waardoor twintig miljoen mensen hun zorgverzekering dreigen kwijt te raken. Feiten over klimaatverandering worden ontkend en Amerika is het enige land ter wereld dat zich terugtrekt uit het klimaatakkoord van Parijs. Onwelgevallige media worden door de president en zijn directe volgelingen weggezet als ‘de vijand van het volk’.

Vooraanstaande Republikeinen als de laffe Senaatsleider Mitch McConnell en Huis-voorzitter Paul Ryan kijken weg of houden zich stil, uit angst voor politieke represailles. Of zoals Obama het verwoordde: “De politiek van verdeeldheid en paranoia hebben een thuis gevonden in de Republikeinse partij. Dit was niet wat Abraham Lincoln in gedachten had toen hij hielp de partij te vormen.” Dat Obama zich zo duidelijk uitspreekt – en serieus wordt genomen – toont ondubbelzinnig aan dat hij en niemand anders (dus ook Bill en Hillary Clinton niet) nog altijd dé leider is van de Democratische partij. Als aanvoerder van het verzet tegen het politieke klimaat van angst in Amerika moet hij tot aan verkiezingsdag de ijzers uit het vuur halen en de Democratische achterban opzwepen om te gaan stemmen. Het geeft echter wel te denken dat de Democraten een oud-president nodig hebben om de partij uit het slop te trekken.


26 augustus: John McCain: oorlogsheld, non-conformist, maar geen heilige
Toen John McCain, de senator van Arizona die vannacht op 81-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van een hersentumor, een jaar geleden bij CNN de vraag kreeg hoe hij wil worden herinnerd, antwoordde McCain: ‘Hij diende zijn land, maar niet altijd goed. Maakte veel fouten, maakte veel vergissingen, maar diende zijn land. En hopelijk kunnen we ook eerzaam toevoegen’.

Deze dagen verschijnen er veel artikelen rond het overlijden van John Sidney McCain III. De hoofdmoot in de verhalen zal neerkomen op zijn heldhaftige oorlogsverleden. Bijna zes jaar zat McCain gevangen in de ‘Hanoi Hilton’ in Vietnam, waar hij werd gemarteld, maar ook weigerde om eerder naar te worden vrijgelaten dan zijn medegevangenen. Het zal gaan over zijn status als ‘maverick’, de non-conformist van de Republikeinse partij die vaak uitblonk met klare taal die kiezers zo aansprak. John McCain is een held die lang wordt herinnerd – en volkomen terecht – maar hij was geen heilige.

John McCain maakte zijn eerste politieke blunder eind jaren tachtig, tijdens de Savings en Loans Crisis toen hij het met vier Democratische collega-senatoren wetgeving opstelde om Charles Keating te helpen. Keating had een bank in Irvine, Californië die in elkaar klapte. De kosten voor Jan Modaal liepen hoog op – liefst 3,4 miljard dollar – maar McCain en de vier senatoren redden hem. Hoe? Keating stortte een ongekend bedrag van 1,3 miljoen dollar in de campagnekassen van de vijf senatoren, onder wie McCain. Ondanks onderzoek bleef het slechts bij een berisping onder het motto ‘poor judgement’.

McCain kwam in 1986 in de Senaat en deed in 2000 de eerste gooi naar het presidentschap. Hij huurde een bus die hij omdoopte tot de ‘Straight Talk Express’ en dreigde de kandidaten van het Republikeinse establishment omver te blazen. McCain won in New Hampshire en leek op weg naar de nominatie. Het team van George W. Bush, ze hebben het altijd ontkend, organiseerde vervolgens een ongekende lastercampagne tegen McCain door in South Carolina het flauwekulverhaal te verspreiden dat het geadopteerde, zwarte dochtertje van McCain een bastaardkind is en dat de senator homoseksueel zou zijn. McCain verloor in South Carolina en stapte uiteindelijk verbitterd uit de campagne.

Sarah Palin
Tijdens het presidentschap van Bush – McCain zou daarvoor later spijt betuigen – steunde hij de regering bij de oorlogen in Irak en Afghanistan. In plaats van een invloedrijke senator en een luis in de pels van zijn partij te blijven, deed McCain in 2008 opnieuw een gooi naar het hoogste ambt. In de voorverkiezingen versloeg hij ternauwernood Mitt Romney. In de zomer van 2008 schreef McCain misschien wel zijn grootste politieke blunder op zijn naam. Terwijl hijzelf de onafhankelijke en gerespecteerde senator Joe Lieberman op het oog had als running mate, liet hij zich ompraten door zijn adviseurs en koos voor de gouverneur van Alaska, Sarah Palin. Dat McCain het presidentschap van Amerika aan haar wilde overlaten – mocht hem iets overkomen – vertelde iets over zijn politieke inschattingsvermogen. Het enige hoogtepunt van de McCain-campagne in 2008 was het moment dat hij een vrouw de microfoon ontnam toen ze zei dat ze Obama (van wie hij verloor) niet kon vertrouwen, omdat hij een Arabier zou zijn.

John McCain plantte met de keuze voor Palin de zaadjes voor de ultraconservatieve beweging binnen de Republikeinse partij, die twee jaar geleden tijdens de voorverkiezingen Donald Trump in het zadel hielp. Met de huidige president onderhield McCain een zeer koele verstandhouding. Trump riep tijdens de campagne dat hij vooral van mensen houdt die niet gevangen worden genomen. McCain steunde als senator echter wel de belastingwet van Trump die vooral ten goede komt aan de rijkste Amerikanen. Hij werkte de president echter met een beslissende stem tegen toen de Senaat moest stemmen over de omverwerping van Obamacare, de zorgwet waardoor twintig miljoen meer Amerikanen zijn verzekerd tegen ziektekosten.

In zijn laatste levensmaanden sprak John McCain zich steeds vaker uit tegen het beleid van Trump en de koers die de Republikeinse partij vaart onder deze president. De vraag is wie van zijn Republikeinse collega’s die rol durft over te nemen. Of zoals de Republikeinse senator Susan Collins het verwoordde: ‘De leeuwen van de Senaat zijn weg. Het is erg triest.’


1 juli: De hypocrisie van Senaatsleider Mitch McConnell
Het vertrek van rechter Anthony Kennedy uit het Hooggerechtshof geeft president Trump de kans om het Hof voor de komende decennia flink naar rechts te laten schuiven. Plotseling wil de Republikeinse meerderheidsleider in de Senaat, Mitch McConnell, dat de nieuwe rechter zo snel mogelijk wordt voorgedragen, zodat er over kan worden gestemd in de Senaat. Dat vindt hij zijn grondwettelijke plicht, zo liet McConnell weten. Toen in februari 2016 rechter Scalia plotseling overleed – en Obama nog president was – weigerde McConnell de voordracht van Obama zelfs maar te overwegen, laat staan een ‘hearing’ te geven. Nu moet er in allerijl een nieuwe rechter worden benoemd. In november staan er immers midterms op het programma en opperhypocriet McConnell wil – verlies in de Senaat incalculerend – deze belangrijke benoeming nog voor die tijd doordrukken. De geschiedenisboeken zullen niet vriendelijk zijn voor McConnell.


27 juni: Uitslag midterms in november nog langs geen zekerheidje
Als iets onzeker is, dan zijn het verkiezingsuitslagen in Amerika. Kijk maar weer naar deze week, waar de volslagen onervaren Alexandra Ocasio-Cortez (28), een Bernie Sanders-achtige kandidate, het Democratische kopstuk Joe Crowley van de troon stootte in de voorverkiezingen voor en Huis-zetel. Niet alleen de kiezers op rechts, maar zeker ook op links zijn op drift. De leiderloze Democratische partij heeft de wonden na het debacle met Hillary Clinton in 2016 nog niet gelikt. Het werpt zijn schaduw vooruit op de midterms van komende november, waar Amerika een nieuw Huis van Afgevaardigden kiest en éénderde van de senatoren opgaat voor herverkiezing. Het wordt nog meer een strijd van rechts tegen links in een diep gepolariseerd Amerika. Met een bloeiende economie en een intense verdeeldheid zaaiende president is een gunstige uitslag voor Democraten nog lang geen zekerheidje.

Vanwege vakantie de komende periode minder updates. Bij brandend nieuws breken we in!


7 juni: Bill Clinton heeft het 20 jaar na dato nog steeds niet begrepen
“Heeft u al excuses aangeboden aan Monica Lewinsky”, vroeg de interviewer aan Bill Clinton. De oud-president begon te hakkelen en draaide met zijn oude stem om de hete brij heen. Dat hij excuses had gemaakt aan het Amerikaanse volk en dat hij er toch echt voor had moeten boeten, want in 2001 verlieten de Clintons met een schuld van zestien miljoen dollar aan advocatenkosten het Witte Huis. Later zei Clinton dat het niet zijn finest hour was. Bill Clinton bewees – een typische Clinton-kwaal – hoe politiek toondoof hij is, zeker in het huidige MeToo-tijdperk. Die politieke toondoofheid koste zijn vrouw in 2016 het Witte Huis, maar de uitspraken van Bill tonen eens te meer aan dat hij het twintig jaar na dato nog steeds niet heeft begrepen. De Clintons zijn de achilleshiel van de Democraten. Als de partij slim is, houden ze het politieke echtpaar van de vorige eeuw komende november – en daarna – zo veel mogelijk uit beeld.


23 mei: Opvallend veel vrouwen winnen bij voorverkiezingen in Amerika
In diverse staten waren er gisteren voorverkiezingen. Een paar opvallende zaken. Democraten in Georgia, Republikeins grondgebied, kozen bij de voorverkiezingen Stacey Abrams als kandidaat-gouverneur. In juli weet ze wie haar tegenstander is, maar mocht ze in november winnen, dan wordt ze de eerste zwarte, vrouwelijke gouverneur van Georgia. Democraten in Texas, ook Republikeins territorium, kozen de lesbische Lupe Valdez als kandidaat voor het gouverneurschap van de zuidelijke staat. Daarnaast wonnen vrouwen in Texas twee van de drie swingdistricten voor een Huiszetel van Texas. En in het diep-Republikeinse Kentucky won Democrate Amy McGrath de voorverkiezingen voor een Huiszetel, al was zij niet de eerste keus van de partij. Opvallend: steeds meer vrouwen in Amerika winnen verkiezingen, ook omdat steeds meer vrouwen zich verkiesbaar stellen.


7 mei: Stervende senator John McCain kan Republikeinen nog in problemen brengen
Het leven van senator John McCain uit Arizona bevindt zich in de laatste fase. De Republikein vecht tegen een hersentumor. Politieke vrienden bezoeken hem op zijn ranch in Arizona. Zoals Democraat Joe Biden, die van McCain de boodschap meekreeg ‘niet weg te lopen bij de politiek’. Oud-presidenten George W. Bush en Barack Obama – zo is door meerdere bronnen bevestigd – houden een toespraak bij zijn uitvaart. Opvallend, want met Bush vocht McCain een stevig gevecht uit tijdens de voorverkiezingen in 2000. De campagne van Bush bracht indertijd het verhaal in de wereld dat McCain een onwettig kind zou hebben. Het klopte niet, de McCains hadden het kindje met een donkere huidskleur geadopteerd, maar het politieke effect van de vuile campagne werkte: McCain verloor van Bush in South Carolina en kon fluiten naar de Republikeinse kandidatuur.

In 2008 gooide McCain zich opnieuw in de strijd en verloor van Obama. De twee onderhielden in hun gezamenlijke tijd in de Senaat een goede relatie, die ook na de campagne van 2008 verder ging. Het was wel het jaar van McCains grootste politieke blunder. Hij koos voor Sarah Palin, de onbeduidende gouverneur van Alaska, als zijn running mate. Een keuze waar hij nu spijt van heeft. Liever had hij – zo onthult McCain in zijn nieuwe boek – voor senator Joe Lieberman gekozen. McCain volgde niet zijn instinct, maar zijn adviseurs en zette zo de deur open voor meer extreem ideologische kandidaten aan Republikeinse zijde.

Toen het voor McCain te laat was, kwam hij tot bezinning. De campagne verliep rommelig. De oorlogsheld interrumpeerde vlak voor verkiezingsdag een stemmer die in een town hall meeting zei dat ze Obama niet vertrouwde, omdat hij een Arabier zou zijn. McCain veegde dat direct van tafel en noemde Obama een fatsoenlijk mens met wie hij politieke verschillen van inzicht had. Sinds de kandidatuur van Trump had McCain een moeizame relatie met hem. Trump zei vooral van mensen te houden ‘die niet gevangen worden genomen’. McCain hielp het terugtrekken van Obamacare in de Senaat om zeep – tot woede van Trump – maar steunde de president weer toen hij zijn onzalige belastingplan door het Congres loodste.

Trump is niet welkom tijdens de begrafenis van McCain, vice-president Mike Pence wel. McCain kan zijn partij nog aardig in de problemen brengen. Treedt hij nog deze maand af, dan komt er in het najaar een speciale verkiezing om zijn Senaatszetel weer in te vullen. Doet hij het na deze maand, dan komt de zetel pas in 2020 vrij. Dat laatste hebben de Republikeinen het liefst, zeker in een jaar waarin de Democraten op winst afkoersen bij de tussentijdse verkiezingen. De marge in het voordeel van de Republikeinen is twee zetels (51-49). Als McCain zijn ultieme afkeer van de huidige president wil tonen, zwaait hij – met de dood in zicht – nog deze maand af in de Senaat.


2 mei: De leugen regeert bij Trump, verrassend is het niet meer
De brief waarin zijn arts Donald Trump voor de presidentscampagne volkomen gezond verklaarde, was een dictaat van de huidige president. Een leugen dus, die nergens op is gebaseerd. De dokter van het Witte Huis verklaarde Trump, eenmaal president ook gezond. Bij die verklaring mogen op z’n minst een paar stevige vraagtekens worden geplaatst. De leugen regeert in het Witte Huis. De onderzoeksredactie van The Washington Post ontdekte deze week dat Trump 3001 leugens of onwaarheden heeft verkondigd in de 466 dagen dat hij president is. Dat zijn er ruim zes gemiddeld per dag. Je zou er cynisch van worden als het niet zo diep droevig was.


27 april: Ook ‘president’ Michael Bloomberg is niet de oplossing
In de dagen waarop hardop wordt gespeculeerd over mogelijke presidentskandidaten in 2020 valt de naam van Michael Bloomberg (foto). De oud-burgemeester van New York zou in een stevig gepolariseerd Amerika, als onafhankelijke kandidaat, aantrekkelijk zijn voor gematigde Democraten en Republikeinen die hun buik vol hebben van de opgelaaide polarisatie. Natuurlijk, als de Democraten in november het Huis van Afgevaardigden heroveren, is de kans aannemelijk dat ze een afzettingsprocedure beginnen tegen Trump.

Dat is onverstandig. Vanuit Democratisch perspectief kunnen ze het in 2020 beter opnemen tegen een president die vrijwel niets voor elkaar heeft gekregen, maar dan wel met een eigen, frisse kandidaat. Mocht Bloomberg de inauguratie op 20 januari 2021 halen, dan zit hij een maand voor zijn 79ste verjaardag. We betoogden het hier al vaker: het presidentschap van Amerika is geen baan voor bejaarden, dus ook niet voor Bernie Sanders en Joe Biden. Het woord moet zijn aan de veertigers en vroege vijftigers. Bloomberg heeft zijn kans gehad en niet gegrepen.


26 april: Democraten zamelen veel meer geld in dan Republikeinen
De midterms in november, waar Amerika een nieuw Huis van Afgevaardigden en éénderde van de Senaat kiest, zijn weliswaar nog een klein halfjaar weg, maar Democraten doen het bij het inzamelen van campagnegeld stukken beter dan Republikeinen. We zien hier het omgekeerde beeld van 2010, toen Republikeinen het Huis wonnen na twee jaar Obama, toen het land voorzichtig opkrabbelde uit de diepste economische crisis sinds de jaren dertig. Het is historisch gezien geen goed teken als de zittende partij minder geld inzamelt dan de oppositie. Democraten moeten er echter niet op rekenen dat ze de buit al binnen hebben. Trump zal de komende maanden de florerende economie benoemen. Zijn presidentschap is zo onvoorspelbaar dat het tot verkiezingsdag onduidelijk zal blijven of de Democraten erin slagen de Republikeinen in het Congres een flinke slag toe te brengen. En laten we niet vergeten dat alle relevante peilingbureaus er gigantisch naast zaten toen ze in november 2016 voorspelden dat Hillary Clinton de nieuwe president zou worden.


25 april: Boek ‘Chasing Hillary’ geeft opnieuw ontluisterend beeld
Amy Chozick, een vooraanstaande reporter van The New York Times, verbleef tien jaar in de schaduw van Hillary Clinton. In haar nieuwe boek, Chasing Hillary, schetst ze een ontluisterend beeld van een gefrustreerde kandidate die – zoals bekend – achter elke boom een vijand ziet en achter de schermen met pure minachting de kandidatuur van Donald Trump gadesloeg. ,,Trump verdient het niet om mee te doen aan deze campagne,” bulderde Clinton tegen haar campagneteam.

Tien jaar, twee presidentscampagnes en een intact gebleven glazen plafond. Zo luidt de subtitel van het boek. Het is na ‘Shattered, Inside Hillary Clintons Doomed Campaign’ opnieuw een relaas over een slecht georganiseerde campagne die het probleem nog eens uitdiept van een generatiekloof tussen de Clintons en haar jonge campagneteam. De kwalijke rol van Bill, volgens campagneleider Robby Mook ‘een reliek, een briljant tacticus uit de vorige eeuw’ is voor Hillary allang geen voetnoot meer.

Of het boek nieuwe inzichten verschaft waarom Clinton in vredesnaam voor de tweede keer in een presidentscampagne stapte, is niet duidelijk. Het is wel de meest belangwekkende vraag die eigenlijk nooit serieus is gesteld, noch beantwoord. Dat Trump won, was voor het belangrijkste deel de schuld van Clinton, die zich opdrong aan de Democratische partij, al het jongere talent de pas afsneed en de tot dan onbekende linkse senator Bernie Sanders een podium bood om zich te profileren. Nadat duidelijk was dat Clinton had verloren, zei ze: ,,Ik wist dat me dit zou overkomen. Ze hadden me nooit president laten worden.”

Bijzonder spijtig dat Hillary Clinton niet tot dat inzicht kwam toen ze overwoog zich voor een tweede keer te kandideren.


16 april: Comey was deels verantwoordelijk voor zege van Trump
De beste reclame voor zijn boek kreeg de ontslagen FBI-directeur James Comey van de man die hij fors bekritiseert: president Donald Trump. De tweets van Trump zullen door Comey en de uitgever gniffelend zijn begroet. Nog meer aandacht voor het boek, dat deze weken massaal over de toonbank gaat in Amerika en de rest van de wereld. Natuurlijk, Trump liet het niet na om Comey weg te zetten als een leugenaar, als iemand die vertrouwelijke informatie lekt. Het past in het patroon van Trump om iedereen verdacht te maken die hem naar zijn idee in de weg zit.

Het wrange aan het boek van Comey, die Trump vergelijkt met een maffiabaas, is dat de oud-FBI-directeur in elk geval deels verantwoordelijk is voor de verkiezingszege van Trump. Comey begon elf dagen voor de verkiezingen in 2016 opnieuw over de e-mails van Hillary Clinton, die Comey vervolgens wel heel gretig de schuld gaf van haar nederlaag. Dat ze een dramatische campagne voerde, kwam niet in haar op. Dat Comey met zijn ‘onthulling’ deels de uitkomst beïnvloedde, staat vast, al is nooit bewezen dat het Clinton de overwinning had opgeleverd als hij zich nergens mee had bemoeid.

Democraten, laten we dat ook niet vergeten, schreeuwden destijds om zijn ontslag, terwijl Trump Comey indertijd prees voor zijn werk. De FBI-directeur kreeg een paar maanden na het aantreden van Trump alsnog zijn congé, omdat hij terecht weigerde zijn loyaliteit naar de president uit te spreken.


12 april: Het onvermijdelijke vertrek van Speaker Paul Ryan
In maart 2016, toen Donald Trump als kandidaat bezig was met de overname van Republikeinse partij, zei Paul Ryan. ,,Als mensen de politiek wantrouwen, dan wantrouwen ze uiteindelijk ook de instituties. Dat hoeven we niet te accepteren. En we moeten mensen er ook niet toe in staat stellen.” Volkomen terechte woorden van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden die, mocht de president en vice-president iets overkomen, de volgende in lijn van opvolging is.

Twee jaar later is alles anders. Ryan kondigde zijn vertrek aan. Slim als hij is, deed hij dat op de dag dat het land – en de media – druk waren met Syrië, met de inval bij de persoonlijke advocaat van Donald Trump en het ophanden zijnde explosieve interview met voormalig FBI-directeur James Comey. Zijn vertrek is onvermijdelijk, want twee jaar na zijn uitspraak is alles anders. Ryan, regelmatig door Trump bekritiseerd op Twitter, toonde zich meestentijds een slippendrager van de president. Hij greep niet in toen Trump de rellen in Charlottesville vergoelijkte, drukte de belastingvoordelen voor de allerrijksten door het Huis en deed zijn uiterste best Obamacare te ontmantelen.

Bovenal werd er de laatste weken flink aan zijn stoelpoten gezaagd door partijgenoten. De kans dat de Republikeinen in november het Huis houden, lijkt bijzonder klein, wat voor een Speaker buitengewoon pijnlijk is. Ryan is in zijn thuisstaat Wisconsin bovendien niet verzekerd van zetelbehoud en neemt met zijn aangekondigde vertrek een vlucht naar voren. Dat hij niet langer een ‘weekend dad’ wil zijn voor de kinderen zijn leuke teksten voor de bühne. Als straks de tekorten door Trumps belastingwet de pan uitrijzen, is Ryan – vervent tegenstander van hoge tekorten – gevlogen. Het is buitengewoon jammer dat ‘Mister Speaker’ daar geen rekenschap voor hoeft af te leggen.


11 april: Conservatieve peiler waarschuwt Trump en Republikeinen voor bloedbad
Frank Luntz, een conservatieve peiler, waarschuwt de Republikeinen en president Trump voor een bloedbad tijdens de midterms, komende november. Volgens Luntz dreigt de partij zijn meerderheid kwijt te raken in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat, als er vandaag verkiezingen zouden zijn. De midterms zijn weliswaar nog een halfjaar verder en veel zal afhangen wat er tot die tijd gebeurt. Ook de economie speelt dan een belangrijke rol. De Democraten hebben 23 zetels (van de 435) in het Huis nodig om de meerderheid af te nemen van de Republikeinen. In de Senaat is het verschil marginaal in het voordeel van de GOP: 51-49. Voordeel voor de Republikeinen is dat veel Democratische senatoren opgaan voor hun herverkiezing, ook in staten die Trump won in 2016. In de Senaat hebben Democraten meer te verliezen dan te winnen. Velen van hen werden zes jaar geleden gekozen of herkozen in de slipstream van de herverkiezing van president Obama.


10 april: Kwestie van tijd voordat Trump Mueller ontslaat?
Met de FBI-inval bij de persoonlijke advocaat van Donald Trump, georkestreerd door speciaal aanklager Robert Mueller, komt het onderzoek steeds dichter bij de president. Mueller lijkt alle lagen van zijn onderzoek, waarbij ook wordt gekeken naar Russische banden met de Trump-campagne, één voor één af te pellen. Gisteren speculeerde Trump voor het eerst hardop over een ontslag van Mueller. Vele mensen, aldus de president, zouden hem hebben geadviseerd om Mueller te ontslaan. Formeel kan dat, via Justitie, maar Trump begeeft zich dan wel op heel glad ijs. De geschiedenis zou zich herhalen, want Richard Nixon eiste van zijn minister van Justitie dat hij Archibald Cox, speciaal onderzoek naar het Watergate-schandaal, zou ontslaan. Minister Richardson weigerde en stapte op. Uiteindelijk vond Nixon iemand die Cox wel wilde ontslaan. Nixon trad uiteindelijk, hevig beschadigd, in augustus 1974 af. Trump zou er verstandig aan doen zich koest te houden.


2 april: Afbreukrisico Republikeinen groot bij uitdagen Trump
Er wordt al hardop gespeculeerd of Donald Trump in 2020 in de voorverkiezingen wordt uitgedaagd door mensen van zijn eigen partij. Een tactiek die risico’s met zich meebrengt. In 1976 daagde Ronald Reagan zittend president Gerald Ford uit, in 1980 deed Ted Kennedy het bij Jimmy Carter. Reagan en Kennedy verloren. In 1992 schudde Bush senior Pat Buchanan simpel van zich af en in 1972 had Richard Nixon weinig problemen met twee Republikeinen uit het Huis van Afgevaardigden. De enige president die in het spektakel van de voorverkiezingen boog, was Lyndon Johnson. Toen Eugene McCarthy kort achter Johnson eindigde in New Hampshire (1968) stapte Johnson uit de race. Op dat moment had Robert Kennedy zich al in de strijd geworpen.

Steeds meer Republikeinen roepen hardop dat Trump in 2020 moet worden uitgedaagd. Gouverneur John Kasich (foto) van Ohio zou het kunnen, scheidend senator Jeff Flake van Arizona wellicht. Het afbreukrisico is echter groot. Potentiële kandidaten zullen hun opties tot laat in 2019 wegen. Hoe populair is Trump dan? Hoe staat de economie er voor? Heeft Trump het aanzien van het ambt en de Republikeinse partij nog meer schade toegebracht? En hoe reëel is het om een zittend president van de eigen partij van het podium te duwen?


23 maart: Personeelsbeleid van Donald Trump baart zorgen
Daar is de volgende: Herbert McMaster, Trumps nationale veiligheidsadviseur, vertrekt en wordt vervangen door John Bolton. Die is nimmer te beroerd oorlogszuchtige taal uit te slaan en is – net als de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo – fervent opponent van de Iran Deal. Trump verzamelt mensen om zich heen die hetzelfde denken als hij, in plaats van een team samen te stellen die complementair is aan elkaar. Het lijkt een kwestie van tijd, voordat er ongelukken gebeuren. De kans op onrust op het wereldtoneel is met de aanstelling van Pompeo en Bolton een stuk aannemelijker. Het personeelsbeleid van Trump baart zorgen. Woordvoerster Sanders kan nauwelijks geloofwaardig door, nadat ze vorige week een tweet verstuurde waarin ze zei dat McMaster gewoon zou blijven. Het is wachten op de volgende hoge pief die moet vertrekken. Minister van Defensie Mattis? Minister van Justitie Sessions? Stafchef John Kelly? Buckle up!


17 maart: Hoe Trump met politiek theater ‘Pennsylvania’ naar de achtergrond drong
Natuurlijk, Donald Trump vond Republikein Saccone uit Pennsylvania helemaal niks. Achter de schermen liet hij dat blijken, maar op de voorgrond voerde hij campagne voor hem. Het pijnlijke verlies in het Republikeinse district, door Trump in 2016 nog met twintig procent verschil gewonnen van Hillary Clinton, is misschien wel een voorbode voor de midterms in november. Dat de dikke nederlaag relatief weinig aandacht kreeg, kwam door het politieke theater van Trump in de dagen voor en na die verkiezing.

Eerst kreeg minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson via Twitter zijn ontslag. De komst van Mike Pompeo is al omstreden. Hij staat bekend als een hardliner op buitenlands gebied en als tegenstander van de door de Obama-regering uitonderhandelde Iran-deal. Daarnaast gonst het van de geruchten over nog meer schoonmaakwerkzaamheden in het Witte Huis, volgens stafchef John Kelly – die ook op de wip zit – vooral gelekt door Trump zelf. Herbert McMaster, de nationale veiligheidsadviseur, is op weg naar de uitgang. Voor minister van Justitie Jeff Sessions is het ook een kwestie van tijd. Vannacht volgde het nieuws over het ontslag van adjunct-directeur McCabe van de FBI, twee dagen voor zijn pensioen, waardoor hij veel geld misloopt.

En als klap op de vuurpijl klaagt Trump pornoster Stormy Daniels aan voor twintig miljoen dollar, omdat ze zich niet aan haar zwijgplicht over een affaire met Trump houdt. Volgens Daniels ontbreekt echter de handtekening van Trump onder het contract. Wordt vervolgd.


13 maart: Ook bij Eva Jinek heeft Hillary Clinton het niet begrepen
Twintig minuten, het is inderdaad kort om iemand stevig aan de tand te voelen. Het gevoel dat overheerst na het interview van Eva Jinek met Hillary Clinton is dat Clinton het ook anderhalf jaar later nog steeds niet begrijpt waarom ze verloor. Ja, ze had duidelijker moeten zijn in de campagne. Ja, misschien had ze wel ‘ga weg, engerd’ moeten zeggen toen Trump haar tijdens het tweede debat achtervolgde op het podium. Maar nog steeds is Clinton ervan overtuigd dat haar vrouw-zijn een belangrijke rol speelde bij haar verlies, dat de media niet zo veel aandacht aan Trump hadden moeten schenken en dat ze toch echt een waarderingscijfer had van 69 procent toen ze afzwaaide als minister van Buitenlandse Zaken (terwijl Clinton vooral veel op reis was en het buitenlandse beleid door het Witte Huis werd bepaald).

Hillary Clinton snapt nog steeds niet What Happened. Geen visie, oude politiek, te veel onderdeel van de elite en politiek toondoof. 62 miljoen Amerikanen stemden op Trump. Deze week gaf Clinton in een interview in India nog maar eens te kennen dat al die midwestelijke staten die op Trump stemden, kozen voor achteruitgang. Veel kiezers pikten het niet dat Clinton de Trump-stemmer het etiket van ‘basket of deplorables’ opplakte, dus kozen ze ook vooral tegen de establishmentkandidaat die Clinton was. Ook in het interview met Eva Jinek is dat besef nog steeds niet doorgedrongen.


13 maart: Laat Elizabeth Warren een voorbeeld zijn voor ‘oude’ Democraten
Elizabeth Warren (foto), de progressieve Democratische senator van Massachusetts, stelt zich in 2020 niet beschikbaar voor het presidentschap. Een verstandige beslissing van de 68-jarige politica die in haar slipstream een voorbeeld moet zijn voor andere ‘oude’ Democraten. Hillary Clinton gaf al te kennen dat ze klaar is met kandidaat te zijn, nu is het wachten op dezelfde verklaringen van Bernie Sanders (niet eens een Democraat) en voormalig vicepresident Joe Biden.

Zeker voor Biden is dat geen makkelijke keuze. Hij beloofde zijn zoon op z’n sterfbed om voor het presidentschap te gaan. Biden en Sanders zijn achter in de zeventig als ze zich in 2020 op het strijdtoneel werpen. De Democratisch partij heeft schreeuwend behoefte aan nieuw bloed. Zolang de oude Democraten een mogelijke kandidatuur boven de markt laten hangen, wordt het voor jonge talenten lastiger om zich te profileren en fondsen te werven. Talent is er voldoende: Cory Booker, Kirsten Gillibrand, Eric Garcetti, Kamala Harris en Julian Castro, om maar een paar voorbeelden te noemen. Maar eerst moeten de potentiële oude Democraten, die het verleden van de partij weergeven, hun knopen tellen en het voorbeeld van Warren volgen.


11 maart: Trump op campagnepad in Pennsylvania voor Trump
Donald Trump deed dit weekend wat hij het liefste doet: campagne voeren. Hij is er goed in, want hij liet twee jaar geleden zestien Republikeinse tegenstanders zijn hielen zien en versloeg met een vulgaire, platte campagne de gedoodverfde winnaar Hillary Clinton. Trump geniet als hij op campagne is, zweept de zaal op, zo ook in Pennsylvania, waar dinsdag een verkiezing is voor het Huis in een district waar Trump in 2016 met 20 procent verschil won. De tijden zijn veranderd, want de Republikein Rick Saccone dreigt er te verliezen. Dus vloog Trump naar Pennsylvania, waar hij Democratisch politicus Maxine Waters aanviel door te zeggen dat je ‘aan haar kunt zien dat ze een laag IQ heeft’. En passant noemde Trump Chuck Todd, een gerespecteerd journalist van Meet the Press, een ‘slapende klootzak’.

Trump was uiteindelijk niet in Pennsylvania voor Saccone, maar om zichzelf in de zadel te helpen voor zijn herverkiezing in 2020. De president onthulde zelfs zijn campagneslogan al: Keep America Great! Dat het in Pennsylvania echter zo spannend is in een district dat Trump zestien maanden geleden nog met een ruim verschil won, moet ook in het Republikeinse kamp te denken geven.


7 maart: Trump ziet economisch adviseur Cohn vertrekken. Wie volgt?
Het hing al dagen in de lucht. De belangrijkste economisch adviseur van Donald Trump – Gary Cohn – stapt op. Hij is het pertinent oneens met de importheffingen op staal en aluminium die Trump voorstelt. Eerder op de dag verwees Trump de berichten dat er chaos is in het Witte Huis naar het rijk der fabelen, maar het aantal vertrokken adviseurs, voorlichters en vertrouwelingen is uitgegroeid tot een indrukwekkende lijst. Het lijkt ook nog maar een kwestie van tijd voordat stafchef John Kelly en minister van Justitie Jeff Sessions er de brui aan geven of worden ontslagen. Ondertussen lijkt Trump geenszins van plan zijn idee voor importheffingen te verzachten. Politieke analisten denken dat de president zijn blik al heeft gericht op de presidentsverkiezingen van 2020. Trump zal de industriestaten Wisconsin, Michigan, Ohio en Pennsylvania hard nodig hebben om te worden herkozen voor een tweede termijn. Het zou zijn stevige taal in de richting naar de rest van de wereld over staal en aluminium kunnen verklaren.


4 maart: De exodus uit het Witte Huis van Trump is zorgwekkend
Met het vertrek Hope Hicks uit het Witte Huis, de communicatiedirecteur en directe vertrouweling van Trump, verdween er deze week weer een belangrijke pion uit de West Wing. Tal van belangrijke adviseurs – of mensen die zichzelf erg belangrijk vonden – zijn al weg. Denk aan Bannon, Scaramucci, Flynn en Spicer. Schoonzoon Jared Kushner ligt onder vuur, speciaal aanklager Robert Mueller is doorgedrongen tot de inner circle van de president en vrouwlief Melania Trump is zo ziek van het gedrag van haar man, dat ze liever met de auto naar Andrews Air Force Base gaat, dan dat ze met haar man vanaf het Witte Huis meevliegt in de helikopter.

Trump slaat ondertussen wild om zich heen. De importheffingen op staal bedacht hij in een boze bui. Zijn relaties met chef staf John Kelly, nationaal veiligheidsadviseur McMaster en economisch adviseur Cohn staan op het punt van exploderen. Minister Sessions (foto) van Justitie krijgt op Twitter onderuit de zak over zijn weigering Hillary Clinton te vervolgen. Ook voor hem is het een kwestie van tijd, voordat hij buiten de deur staat. Tijdens een besloten feestje voor donateurs in Florida viel Trump zijn favoriete onderwerp Hillary weer aan en noemde hij het besluit van George W. Bush om Irak binnen te vallen de ‘slechte beslissing ooit’.

Trump lijkt zich steeds slechter te realiseren – of misschien juist wel – dat beleid maken en uitvoeren iets anders is dan een zaal vol aanhangers ‘lock her up’ te laten scanderen. Even leek de rationaliteit bij de president te zijn geland na een nieuwe schietpartij op een school in Parkland, Florida. Hij was voor strengere backgroundchecks, maar een paar dagen na die uitspraak kwam het Witte Huis alweer met een tegenstrijdige verklaring. Trump had het niet zo bedoeld.

Niemand in de West Wing lijkt vat te krijgen op de president. De staf is gedemoraliseerd. Niet voor niets is de exodus van mensen uit het Witte Huis zo massaal en dus zorgwekkend tegelijk. Want wat als er een echte crisis uitbreekt? Op welke adviseurs leunt en vertrouwt Donald John Trump dan? En welke verstandige mensen zijn bereid om zich nog in het wespennest rond de Oval Office te begeven?


19 februari: Waarom de Democraten de Clintons dit verkiezingsjaar moeten negeren
De kans dat Bill Clinton een grote rol krijgt bij de verkiezingen voor de midterms in november is niet al te groot. Logisch, want zijn rol en die van vrouwlief Hillary moeten uitgespeeld zijn op het politieke toneel. Bill kan in het MeToo-tijdperk, de beweging die nu door de Democraten wordt omarmd, niet geloofwaardig campagne voeren. Zijn waarderingscijfer is slechts 45 procent, terwijl die lange tijd boven de zestig procent lag. Het is twintig jaar na het Lewinsky-schandaal, dat voor Clinton reden had moeten zijn om in 1998 op te stappen, zodat vicepresident Al Gore met een schone lei de campagne in kon gaan. Clinton bleef echter zitten en maakte zijn totaal verloren tweede termijn af. Ja, met een economie die zijn hoogtijdagen beleefde, maar met een memorabele en doch nipte nederlaag voor Gore tegen Bush tijdens de presidentsverkiezingen van 2000.

Ook Hillary schijnt te azen op een campagnerol tijdens de verkiezingen voor het Huis en de Senaat. Onverstandig, want zij staat synoniem voor de kandidate die in 2016 een dramatische campagne voerde, zich voortdurend moest verdedigen vanwege haar e-mailserver en uiteindelijk schuldig was aan de overwinning van Trump. Met elke andere Democraat als kandidaat was de kans een stuk aannemelijker geweest dat het Witte Huis – en in de slipstream de Senaat – in Democratische handen was gebleven. Natuurlijk zullen er voor komende november Democratische politici zijn die graag gezien willen worden met de Clintons, maar dit politiek uitgekakte koppel kan zich maar beter terugtrekken in hun huis in Chappaqua. Ze hebben de partij – en het land – al voldoende schade berokkend.


17 februari: Thoughts and prayers na aanslag in Parkland, maar geen maatregelen
De aanslag op een school in Parkland, Florida is het gevolg van een patroon en de weigering van met name Republikeinen in het Congres en president Trump om vuurwapenbezit aan banden te leggen. Sterker, Trump ondertekende in zijn eerste jaar een wet die het zelfs mogelijk maakt voor duistere figuren met mentale problemen om een geweer te kopen. Politici en de president duikelen over elkaar heen met hun ‘thoughts en prayers’ voor de slachtoffers. Terwijl een meerderheid van het land in elk geval voor backgroundchecks is bij mensen die een vuurwapen kopen, kijkt de politiek de andere kant op. Ook na Parkland verandert er niets. Dat is een grote natie als Amerika onwaardig. Het is wachten op de volgende aanslag. En de volgende lading aan tweets met ‘thoughts and prayers’.


13 februari: Missouri stemt Democratisch, nieuwe tik in Pennsylvania?
De Democraten wonnen vorige week een zetel op staatsniveau in een district waar Donald Trump in november 2016 nog met overweldigende cijfers Hillary Clinton versloeg. Dat er nu een Democraat met een zege aan de haal ging, nota bene in het diep Republikeinse Missouri, is opnieuw een teken aan de wand. Het is de 35ste zetel door heel Amerika die van een Republikein naar een Democraat ging. Op 13 maart dreigt in Pennsylvania hetzelfde scenario. Voor een zetel in het Huis van Afgevaardigden van Pennsylvania kruisen Republikein Rick Saccone en Democraat Conor Lamb de degens. De verkiezing genereert landelijke aandacht om twee redenen: de Republikeinen stoppen miljoenen in de campagne om de Democratische opmars op weg naar de midterms van komende november een halt toe te roepen. En Trump gaat volgende week campagne in het district net buiten Pittsburgh waar hij in 2016 met dikke cijfers Clinton versloeg. Twee scenario’s zijn mogelijk: wint de Republikein, dan zal Trump zeggen dat het door hem komt en dat hij populairder is dan velen denken. Wint de Democraat, dan wordt het verlies automatisch gekoppeld aan de impopulariteit van de president.


8 februari: Promise me, Dad. De spagaat van Joe Biden
Joe Biden wordt de meest prominente Democraat op het landelijke toneel, op weg naar de midterms van komende november. Vanaf twee maanden voor de verkiezingen, die de Democraten het Huis van Afgevaardigden moet bezorgen, reist de voormalige vicepresident onder Obama non-stop door het land. Zou hij in 2020 een gooi doen naar het presidentschap? Biden zei nog geen nee, maar ook geen ja. Reden voor donateurs om spaarzaam te zijn met hun financiële bijdragen. Biden zit in een lastige positie. Enerzijds is hij een graag geziene Democraat en zou hij met zijn politieke ervaring klaar zijn voor een presidentscampagne en een plek in het Witte Huis.

Op zijn sterfbed smeekte zijn zoon hem om zich te kandideren. Biden schreef er een boek over: Promise me, Dad. Anderzijds is Biden bijna 78 jaar als hij in 2020 zou worden gekozen. Moet de Democratische partij zijn toekomst bouwen op Biden? Dat is een riskant avontuur, want we weten allemaal hoe het met de oude Hillary Clinton afliep in 2016. Joe Biden zit in een lastige spagaat. Hij kan moeiteloos campagne voeren voor collega-Democraten en uitgroeien tot een waardevol adviseur voor vers, Democratisch talent. Dat heeft de partij hard nodig tussen Pelosi, Schumer, Sanders en Warren. Het is de vraag of Biden de smeekbede van zijn overleden zoon kan weerstaan en – in het belang van zijn partij en het land – ‘the bigger picture’ ziet.


31 januari: Waarom Democraten niet te zeker moeten zijn van winst in november
In november stemt Amerika voor een nieuw Huis van Afgevaardigden en éénderde van de Senaat. De midterms zijn traditioneel een ongeschreven referendum over de prestaties van de president. Democraten lopen zich na de goede uitslagen in Virginia, New Jersey, Alabama en Wisconsin warm voor een ‘landslide’. Toch is er geen reden voor een vervroegd feestje. De economie draait goed, de waarderingscijfers voor Trump stijgen licht en het mediaspektakel rond de shutdown van de overheid lijkt te zijn gewonnen door de Republikeinen. Bovendien is de Democratische partij deels verdeeld en leiderloos. Om die leemte te vullen, zou oud-president Obama een wat prominentere rol kunnen innemen. Voor ex-presidenten is dat weliswaar ongebruikelijk, maar in dit politieke gesternte kan Obama een bindende rol spelen binnen zijn partij, zonder dat hij meteen de leiders van morgen in de weg hoeft te lopen. Een eensgezinde Democratische partij met een duidelijke boodschap voor ‘november’ geeft ze meer kans op electoraal succes. Want in november 2016 kwamen ze er op een harde manier achter dat winst geen vanzelfsprekendheid is. Ook niet als Trump de tegenstander is.


26 januari: Geen Oprah, maar ook geen Sanders en Biden
Oprah Winfrey maakte, een wijs besluit, aan alle geruchten een einde. Ze stelt zich in 2020 geen kandidaat voor het presidentschap van Amerika. Niet alleen een verstandige beslissing, omdat ze tegen die tijd 66 is, maar ook omdat er ruimte moet komen voor jong fris talent. Bernie Sanders kondigde deze week aan dat hij met adviseurs om tafel gaat zitten om een mogelijke kandidatuur voor 2020 te bespreken. Als hij verstandige adviseurs heeft, praten ze het uit zijn hoofd. Sanders zou 79 zijn op verkiezingsdag. Zelfde geldt voor Joe Biden, die twee weken voor zijn 78ste verjaardag zit, mocht hij worden gekozen. Het is tijd voor vers bloed en nieuwe ideeën en in de Democratisch partij. Laten mensen als Kamala Harris, Kirsten Gillibrand, Cory Booker, Julián Castro en Eric Garcetti het uitvechten. Het zou de partij van nieuw elan voorzien.


20 januari: Shutdown in de States en het begin van de ‘blame game’
De shutdown in Amerika is geen fraai gezicht voor het land. Politici struikelen over elkaar heen en wijzen met beschuldigende vingers naar de andere partij. De ‘blame game’ is in volle gang. Simpel feit is wel dat de Republikeinen de macht hebben in het Witte Huis, Huis van Afgevaardigden en de Senaat. De Democraten hoefden geen filibuster in de Senaat te gebruiken om het land richting een shutdown te duwen, omdat ook Republikeinse senatoren dwars lagen. Volgens deze reconstructie in The New York Times waren Trump en de Democratische leider in de Senaat Chuck Schumer, onder het genot van cheeseburgers, dicht bij een deal, maar zou die zijn afgeketst vanwege de wispelturigheid van de president, die in 2013 nog riep dat een shutdown altijd de schuld van de president is.


20 januari: Donald Trump één jaar president, de chaos regeert
Donald Trump is vandaag één jaar president. We schreven er een uitgebreid artikel over.


19 januari: Republikeinen vrezen voor gouverneursposten
In november kiest Amerika niet alleen een nieuw Huis van Afgevaardigden en éénderde van de Senaat, ook staan er in veel staten gouverneursverkiezingen op de rol. Belangrijk, want veel beleid maken de staten gewoon zelf. Bovendien staat er in 2020 een volkstelling op het programma en worden – zoals elke tien jaar – de kiesdistricten opnieuw ingedeeld. Om dan op staatsniveau aan de knoppen te zitten, is cruciaal. Republikeinen zeggen achter de schermen te vrezen voor het ergste.

Democraten hebben nu vijftien gouverneursposten in handen, een historisch dieptepunt, ondanks de recente overwinningen in Virginia en New Jersey. Nu de sfeer in het land is veranderd met Trump in het Witte Huis, ruiken de Democraten kansen. De Republikeinen moeten dit jaar immers dertien staten verdedigen die oud-president Obama won, waaronder Maine, New Mexico en Maryland. Daarentegen verdedigen de Democraten slechts één staat die in 2016 naar Trump ging: Pennsylvania. De Republikeinen moeten bovendien veel meer geld besteden dan hen lief is in Ohio, Michigan, Florida, New Hampshire, Illinois en Maryland. Het wordt opnieuw een politiek interessant jaar in Amerika.


17 januari: Verrassende uitslag voor Democraten in Wisconsin
De staat Wisconsin stemde in november 2016 voor Republikein Trump. In zijn slipstream won Sheila Harsdorf opnieuw de statelijke Senaatszetel, die ze al sinds 2000 bezette. Omdat zij een functie accepteerde in het team van de Republikeinse gouverneur Scott Walker waren tussentijdse verkiezingen nodig. Die werden prooi voor de Democrate Patty Schachtner, die met negen procent verschil haar Republikeinse opponent versloeg. Hoewel het relatief klein bier is, is de uitslag opvallend. Een teken aan de wand, zo u wilt. Wisconsin stemde de voorbije 25 jaar altijd op de Democratische presidentskandidaat, totdat Trump ten tonele verscheen. Wisconsin is één van de staten die de Democraten in 2020 moeten heroveren om het Witte Huis terug te winnen. In staten als Iowa en South Carolina, geen Democratische bolwerken, waren er op lager niveau Republikeinse zeges, maar met veel krappere marges dan normaal.


4 januari: Waarom Trump niet blij hoeft te zijn met Mitt Romney
Orrin Hatch zwaait af als senator van het diep Republikeinse Utah en Mitt Romney (foto) is ‘on the rise’. Dat kan slecht nieuws zijn voor Trump, want Romney is bepaald geen fan van de president. Wie herinnert zich niet de gênante beelden tijdens het sollicitatiegesprek, een jaar geleden, toen Romney kandidaat was om minister van Buitenlandse Zaken te worden in de regering-Trump. Het behoeft nauwelijks een toelichting dat Romney er geen spijt van heeft dat hij zich niet in dat wespennest heeft gestoken. De wijze waarop Trump hem afserveerde, verdient niet de schoonheidsprijs. Romney – een goede kanshebber voor de Senaatszetel – is een criticus van Trump. Daar zijn er meer van in zijn partij, vooral in de Senaat, al hielden die dan weer niet hun rug recht bij de ‘belastinghervorming’ die Trump vorige maand tekende. Of ex-presidentskandidaat Romney dat wel doet, valt te betwijfelen, maar het regeren wordt er voor Trump niet eenvoudiger op met Romney in de Senaat.


30 december: Het echte fake news komt vooral van Donald Trump
De tweets van president Trump met aanvallen op de media in Amerika zijn berucht. The Daily Beast berekende dat Trump in 2017 de pers zo’n 1000 keer aanviel. De president laat geen kans onbenut om CNN, The Washington Post of The New York Times af te schilderen als fake news. Een meerderheid van zijn aanhang gelooft dat. Terwijl het juist Trump is die vaak nepnieuws verspreidt om zo zijn presidentschap meer kleur te geven.

Zo beweerde Trump recent nog dat hij in zijn eerste jaar meer wetgeving heeft getekend dan zijn voorgangers in hun eerste jaar. De Hufftington Post dook in die bewering en kwam er juist achter dat de president in zijn eerste jaar juist de minste wetgeving op zijn naam heeft staan dan zijn voorgangers in de afgelopen zestig (!) jaar. Trump tekende 96 wetten (vaak aanpassingen van bestaande wetten, met uitzondering van de gehate ‘belastinghervorming’). Ter vergelijking wat cijfers van recente voorgangers en het aantal handtekeningen onder wetgeving in hun eerste jaar: Obama (124), Bush junior (109), Clinton (209), Bush senior (242) en Reagan (158). Hoezo fake news?

Al sinds zijn kandidatuur vertelt Trump leugens, als president ging hij ermee door. Een paar voorbeelden: op televisie zag hij moslims op 11 september 2001 de aanslagen op New York vieren (daar zijn geen beelden van). Meermaals beweerde Trump dat zijn voorganger Obama geen legitieme president was, omdat hij in Afrika zou zijn geboren (onjuist). Zijn perschef liet hij zeggen dat de opkomst tijdens zijn inauguratie de grootste ooit was (onjuist). Trump zei dat zijn voorgangers geen contact opnamen met families van omgekomen Amerikaanse soldaten (onjuist). Volgens Trump zijn er in 2016 drie tot vijf miljoen frauduleuze stemmen uitgebracht op Hillary Clinton (nooit enig bewijs voor gevonden). De vader van Ted Cruz (foto) – zijn grootste politieke tegenstander tijdens de voorverkiezingen – zou een aandeel hebben gehad in de moord op John F. Kennedy (onjuist). En last but not least geeft hij Democraten de schuld dat veel van zijn voorgestelde wetgeving is gesneuveld. Dat is vreemd, want juist de Republikeinen hebben in beide huizen de meerderheid.

Het echte fake news komt vooral van Donald Trump.


24 december: Zo rolt Pete Hoekstra, de nieuwe Amerikaanse ambassadeur
Soms zeggen beelden meer dan woorden. Zoals dit interview met de nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Nederland, Pete Hoekstra. Hij neemt de favoriete term van zijn baas, fake news, maar wat graag over.


21 december: Belastinghervorming is zege voor Trump (en de rijken)
De ‘belastinghervorming’ is door het Congres en op de valreep van 2017 betekent dit het eerste, grote wetgevende succes voor president Trump. Dat het vooral een douceurtje voor de rijkste Amerikanen is – onder wie Trump en zijn familie – is de consequentie als de Republikeinen het Witte Huis, de Senaat en het Huis van Afgevaardigden in handen hebben. Dat er tot 2027 zo’n dertien miljoen Amerikanen hun zorgverzekering verliezen, is voor Republikeinen mooi meegenomen. Zo kunnen ze toch via een sluiproute Obamacare deels om zeep helpen (door de verplichting een zorgverzekering af te sluiten de nek om te draaien), iets dat ze via de reguliere wegen maar niet lukte.

Vooral pijnlijk was om te zien hoe het zogenoemde geweten van de Republikeinse partij in de Senaat zich vrijwel klakkeloos achter het plan hebben geschaard. Bob Corker, Jeff Flake (die vorige week na de uitslag in Alabama nog stoer twitterde dat ‘fatsoen had gewonnen’), de stervende John McCain en de zeer gematigde conservatief Susan Collins uit Maine gingen – toen het puntje bij paaltje kwam – allemaal door de bocht. Dat er een gat op de begroting komt van tussen de 1 en 1,5 biljoen dollar, deert Republikeinen niet, terwijl ze moord en brand schreeuwden over de tekorten onder Obama. Het tekort slaat alle fundamenten weg voor de komende jaren om serieus te investeren in infrastructuur en onderwijs.

De Democraten hebben in aanloop naar de tussentijdse verkiezingen politieke wapens in handen om de Republikeinen te bestrijden. Veel pijnlijker is dat het nooit zover had mogen komen met de Republikeinse macht. Alleen had Hillary Clinton begin vorig jaar haar ego opzij moeten zetten en zich in het belang van de Democratische partij – en het land – niet moeten kandideren.


13 december: Winst van Jones in Alabama is vooral het verlies van Trump
Het verschil was minder dan een procent, maar de winst van Democraat Doug Jones op de omstreden Roy Moore is vooral een nederlaag voor Trump, Steve Bannon en de Republikeinen. Senator Jeff Flake (let op: een Republikein) twitterde vannacht al dat het fatsoen had gewonnen. Het is een puike prestatie van de Democraten die vooral in de grotere steden van Alabama (Montgomery, Mobile en Birmingham) goed scoorden. En, oh ironie, het was de plaats Selma (van de beroemde mars van Martin Luther King) die Alabama uiteindelijk in Democratische handen duwde.

Dus wordt de zo flinterdunne Republikeinse meerderheid in de Senaat nog dunner: de verhoudingen staan nog meer op scherp: 51-49. Trump kan zich slechts één dissidente senator veroorloven (want bij 50-50 geeft de vice-president de doorslag) en met kritische geesten als John McCain, Susan Collins, Jeff Flake en Bob Corker komt de wetgevende agenda van Trump verder in slecht weer. Omdat Trump – en uiteindelijk de Republikeinse partijtop – zich zo achter Moore hadden geschaard, maakt de nederlaag in Alabama extra pijnlijk. Trump steunde eigenlijk Luther Strange, maar die verloor in de voorverkiezingen van Moore (foto), omdat Bannon dacht dat Alabama toch wel voor een Republikein ging.

Dat maakt de uitslag nog opmerkelijker. De keuze van Alabama voor een Democraat is toch alsof Wassenaar zich massaal afkeert van de VVD. Vorig jaar november won Trump in Alabama nog met zo’n 28 procent verschil van Hillary Clinton. In een jaar kan er veel gebeuren. Ook de kiezers in Alabama kennen hun grenzen. Na de belangrijke overwinningen voor de gouverneursposten in Virginia en New Jersey is de zege van Moore in Alabama voor de Democratische partij weer een voorzichtige stap in de goede richting. Het biedt interessante vergezichten richting de tussentijdse verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat in november 2018. Al moeten de Democraten zich vooral geen zand in de ogen laten strooien en niet alleen met een anti-Trump-verhaal komen om in 2020 (met een goede kandidaat en een sterk verhaal) het Witte Huis te heroveren.


12 december: Kiest Alabama voor Roy Moore of Doug Jones?
De Trump-adept Roy Moore of Democraat Doug Jones? De inwoners van Alabama hebben vandaag een belangrijke beslissing te maken. Kiezen ze voor Roy Moore (foto), een voormalig openbaar aanklager die door meerdere vrouwen wordt beschuldigd van seksueel misbruik (toen ze minderjarig waren) en twee keer is ontslagen als rechter. Of kiest het aartsconservatieve en diepreligieuze Alabama voor Doug Jones. Als laatstgenoemde wint, zou het voor het eerst in 25 jaar zijn dat een Democraat een Senaatszetel in Alabama verovert. Trump en veel Republikeinen klampen zich ondanks de aantijgingen vast aan Moore. Dat maakt ze kwetsbaar, maar is puur geredeneerd vanuit eigen politiek gewin. Immers, de Republikeinen hebben een flinterdunne meerderheid in de Senaat. Verliest Moore, dan kan de partij zich slechts één dissidente senator veroorloven en kan de belastingwet in gevaar komen.

De peilingen schieten alle kanten op. De meeste wijzen in de richting van Moore, maar het is nog altijd too close to call. Opvallend is een peiling van het rechtse Fox News, dat Jones op een voorsprong zet van tien punten. Uit die peiling blijkt uit dat veel kiezers nog niet hebben besloten op wie ze stemmen. De ogen zijn vandaag gericht op Alabama. Wordt het een Republikeins feestje of een Democratische overwinning? Volgens Politico winnen de Democraten, zelfs als ze verliezen.


11 december: Meerderheid Trump-aanhang vindt media de vijand
Het kon bijna niet uitblijven. Trump tweet volop over de in zijn ogen vijandige media die het op hem hebben gemunt. Noemt media en journalisten ‘Fake News’, een term die ook in Nederland steeds vaker is te horen. De foute berichtgeving van CNN vorige week was koren op zijn molen. Uit een recente peiling blijkt dat een meerderheid van de Trump-aanhang het eens is met de stelling dat ‘de media de vijand zijn van het Amerikaanse volk’. Als je een boodschap maar vaak genoeg blijft herhalen – en zeker als die van de president komt – gaan mensen het vanzelf geloven. Dat is zorgwekkend, zeker voor de lange termijn en de geloofwaardigheid van de media in Amerika en de rest van de wereld. Het zal Trump een zorg zijn, hij heeft die kiezers in 2020 weer hard nodig.


8 december: Domste idee van de week, een nieuwe Clinton op het podium
Je komt niet van ze af, de familie Clinton. Bill Scher van Politico Magazine opperde het idee om een Clinton in te zetten om de Senaatszetel van Tom Cotton in Arkansas in te nemen. Hij zou kandidaat zijn voor een hoge CIA-functie. Toegegeven, de Clintons – Bill althans – komt oorspronkelijk uit Arkansas. Hij was er twaalf jaar gouverneur en vrouwlief Hillary net zo lang First Lady van de staat. In het Trump-tijdperk is niets meer zeker, maar het domste idee van de week is om een Clinton in te zetten voor de Senaatszetel. De Democratische partij moet juist af van de Clintons. Ze zijn het verleden van de partij en dochter Chelsea, die zich dan volgens Scher verkiesbaar zou moeten stellen, zou bij een kandidatuur voortdurend worden achtervolgd door het verleden van haar ouders. Bovendien woont Chelsea al jaren in New York en is Arkansas een typisch Republikeinse staat, door Trump vorig jaar met 27 procent verschil gewonnen. Er zijn vast capabele Democraten te vinden als die Senaatszetel inderdaad vrijkomt. De peilingen in het dieprode en religieuze Alabama laten zien (de race tussen Moore en Jones is nek aan nek) dat het zuiden niet langer een totaal onneembare vesting is voor Democraten.


7 december: Trump heeft met ‘Jeruzalem’ goede afleidingsmanoeuvre
Dat Donald Trump Jeruzalem nu officieel heeft erkend als hoofdstad van Israel en de Amerikaanse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem laat verhuizen, is geen onverwachte zet. De president beloofde het tijdens zijn campagne, maar het komt hem in deze roerige weken vooral politiek goed uit. Weg is even de aandacht voor het aanhoudende Rusland-onderzoek, dat zich steeds dieper in het Witte Huis begeeft. Weg is de aandacht voor de asociale belastingwet die vooral de allerrijkste Amerikanen ten goede komt. En weg is de aandacht voor de aantijgingen tegen Roy Moore, de kandidaat-senator van Alabama die wordt beschuldigd van het misbruiken van minderjarige vrouwen. Na een klein jaar presidentschap is één trend duidelijk zichtbaar bij Trump: als hij in het nauw zit, gooit hij elders een bommetje. Dat belooft nog wat voor de komende drie jaar.


6 december: Trump wil partijgenoot Romney uit de Senaat houden
Donald Trump was in Utah om het mes te zetten in beschermde natuurparken in die staat. De belangrijkste reden van zijn bezoek had politieke redenen. De president is druk bezig om de 83-jarige (!) senator Orrin Hatch te overtuigen zich beschikbaar te stellen voor een achtste termijn als senator van Utah. Reden: Republikein Mitt Romney (foto), overtuigd criticus van de president, overweegt een serieuze gooi te doen naar diens Senaatszetel als Hatch opstapt. Met de flinterdunne meerderheid in de Senaat kan Trump niet nóg een extra criticaster gebruiken (zie ook de vorige blog). Dus trekt Trump alle registers open om Hatch over de streep te trekken. Daar is Romney op zijn beurt weer niet blij mee. Het geeft ook aan dat er binnen de Republikeinse partij steeds meer weerstand komt tegen Trump. Al hadden die kritische geesten in de Senaat dat vorige week beter kunnen laten blijken door de asociale belastingwet om zeep te helpen.


5 december: Trump en partijtop scharen zich uit eigenbelang achter Roy Moore
Aan ethiek is het ver te zoeken in de Republikeinse partij. Omdat prominente en steenrijke donateurs dreigden de geldkraan dicht te draaien, gingen eind vorige week zelfs de meest kritische Republikeinse senatoren overstag om voor de belastinghervorming te stemmen. In de Amerikaanse politiek is alles te koop. Nu vinden Trump en de partijtop het ook plotseling geen probleem meer om zich achter kandidaat-senator Roy Moore (foto) te stemmen. Tegen de oud-rechter, die strijdt om een plek als senator namens Alabama, lopen meerdere beschuldigingen van seksueel misbruik, waarbij het ook om vrouwen zou gaan die destijds minderjarig waren. Slechts een klein deel van het Republikeinse electoraat heeft daar moeite mee, nog altijd is de strijd met de Democraat Doug Jones too close to call. Volgende week dinsdag gaan de inwoners van de zuidelijke staat naar de stembus.

Trump hield zich eerst op de vlakte over de kandidatuur van Moore, nu gooit hij zijn volle gewicht in de schaal om hem in de Senaat te krijgen. Was de Republikeinse partijtop eerst nog kritisch, nu zegt Senaatsleider Mitch McConnell dat het aan ‘de mensen van Alabama is op wie ze willen stemmen’. Dat de partijtop plotseling zo’n grote draai maakt, zegt alles over de manier hoe de Republikeinse partij er aan toe is in het Trump-tijdperk. Alles voor de macht, want daar draait het om. Immers, de Republikeinen hebben een nipte meerderheid in de Senaat (52 om 48). Mocht Moore volgende week verliezen, dan kunnen de Republikeinen zich slechts één dissonant veroorloven in de Senaat (bij 50/50 geeft de vice-president de doorslag). De partij kiest eieren voor zijn geld, al is er één Republikein die kritisch blijft. Voormalig presidentskandidaat Mitt Romney (foto), bepaald geen fan van Trump, noemt een eventuele verkiezing van Moore een ‘vlek op de partij en het land’.


4 december: Met belastinghervorming tonen Republikeinen ware gezicht
Het was nog even spannend en uiteindelijk toch niet. Er was slechts één Republikeinse senator, Bob Corker uit Tennessee (op weg naar de uitgang), die tegen het belastingplan van zijn partij stemde. Ook het geweten van de GOP – de kritische senatoren John McCain (foto), Susan Collins en Jeff Flake – durfden op het moment suprême geen ruggengraat te tonen. De voorbije dagen kwam er al veel naar buiten. Met deze belastinghervorming tonen de Republikeinen hun ware gezicht. Belastingvoordelen voor de allerrijksten, terwijl vooral de middenklasse en de armste Amerikanen de rekening moeten betalen. Onder meer doordat er een weg is gevonden het individuele mandaat van Obamacare om zeep te helpen.

Dit betekent dat er in 2027 dertien miljoen minder mensen zijn verzekerd tegen ziektekosten. Bovendien, zo is becijferd, sterven er jaarlijks 15.600 mensen meer doordat zo veel mensen hun zorgverzekering kwijtraken. De belastinghervorming verhoogt bovendien de nationale schuld. Van de Republikeinse trickle down economics filosofie, dus dat iedereen profiteert als de rijken en bedrijven maar genoeg hebben te besteden, is nimmer bewijs geleverd. Niet in de jaren tachtig onder Reagan, ook niet onder Bush aan het begin van deze eeuw. De maatregelen zijn diep impopulair. Slechts dertig procent van de Amerikanen steunt het beleid. Een fors risico voor de Republikeinen, omdat er in november tussentijdse verkiezingen op de rol staan voor het Huis van Afgevaardigden en (een deel van) de Senaat.


23 november: Belastingplan Trump aan zijden draadje in Senaat
Daar zijn ze weer, de kritische Republikeinse senatoren in de Senaat. Ron Johnson, Jeff Flake, Susan Collins, Lisa Murkowski, John McCain, Bob Corker en Rand Paul zijn allemaal om hun eigen redenen kritisch op het belastingplan van president Trump. Dat komt – zo valt in veel analyses te lezen – vooral ten goede aan de rijkste Amerikanen en kleedt via allerlei constructies ook onderdelen van Obamacare (vooral voor de armste inwoners van het land) uit. Trump kan zich slechts twee dissidenten veroorloven (bij 50-50 in de Senaat is de stem van de vice-president doorslaggevend), maar er zijn al zeven kritische geesten. Met Flake, McCain en Corker maakte de president al openlijk ruzie. Flake en Corker zijn volgend jaar november niet herkiesbaar en hebben niets te verliezen. McCain is door zijn hersentumor stervende en een criticaster van Trump (die hem, weet u nog, tijdens de campagne verweet dat hij gevangen werd genomen in Vietnam). Collins en Murkowski willen niet dat Obamacare wordt aangetast, maar dat is voor de Republikeinse rechtervleugel in de Senaat weer onbespreekbaar. Kortom, we hebben het hier vaker betoogd, Trumps grootste probleem voor de realisatie van baanbrekende wetgeving ligt in de Senaat. Bij zijn eigen partij.


15 november: Impeachmentprocedure tegen Trump is symboolpolitiek van Democraten
Wie denkt dat alleen Republikeinen onverstandige dingen doen: vijf Democraten zijn een impeachmentprocedure gestart tegen president Trump. Het is stom, want Trump is dankzij zijn partijgenoten in de Senaat een relatief tandeloze tijger. Bovendien is er in het Huis van Afgevaardigden een meerderheid nodig, daarna ook een tweederde meerderheid in de Senaat. Beide huizen zijn in handen van Republikeinen. De actie van deze vijf Democraten is pure symboolpolitiek, net als het Republikeinse dreigement om opnieuw een speciale aanklager op Hillary Clinton af te sturen. Er zijn belangrijkere zaken die het land in hun greep houden (zoals de zoveelste schietpartij, gisteren in Californië). De Democraten kunnen beter hun energie sparen om Doug Jones volgende maand namens Alabama de Senaat in te krijgen. Of om zich goed voor te bereiden op de tussentijdse verkiezingen van november volgend jaar. Aan symboolpolitiek heeft Amerika nu helemaal niets.


14 november: Ook Joe Biden is de oplossing niet voor Democraten
Voormalig vice-president Joe Biden (foto) staat deze week weer even in de spotlights. De ervaren politicus is op tournee om zijn nieuwe boek ‘Promise Me, Dad’ aan de man te brengen. In interviews laat hij doorschemeren mogelijk een gooi te doen naar het presidentschap, zoals hij zijn zoon had beloofd op diens sterfbed. Hoewel het respect voor Biden groot is, is ook hij niet de oplossing voor de Democratische partij. Biden is 74, als hij al zou winnen, is hij 77. We hebben het al vaker betoogd. De bejaarden moeten in een vroegtijdig stadium aangeven dat ze niet willen. Dat geldt niet alleen voor Biden, maar ook voor Hillary Clinton, Bernie Sanders en Elizabeth Warren.

Alleen dán kunnen jongere kandidaten tot bloei komen. Die zijn er echt wel. Cory Booker uit New Jersey bijvoorbeeld, of Kamala Harris en Eric Garcetti uit Californië. Sherrod Brown uit Ohio is een optie of Julian Castro uit Texas. Zij zijn de toekomst van de Democratische partij, Biden, Clinton, Sanders en Warren het verleden. Warren is een uiterst effectieve senator en kan goede dingen doen voor een Democratische president in de Senaat, maar het zou een slechte zaak zijn als dit viertal jonger, Democratisch talent in de weg zit richting 2020.


13 november: Alabama ‘in play’ voor Democraten na aantijgingen tegen Moore
Op 12 december kiezen de inwoners van Alabama een nieuwe senator, als opvolger van Jeff Sessions, die minister van Justitie werd in de regering-Trump. Roy Moore (foto), de ultraconservatieve en uiterst rechtse Republikeinse kandidaat, stevende af op een eenvoudige overwinning op zijn Democratische tegenstrever Doug Jones. Totdat uitlekte dat Moore zich zou hebben vergrepen aan een minderjarig meisje. Uit peilingen na dat nieuws blijkt dat het dieprode Alabama ‘in play’ is voor de Democraten. In sommige peilingen ligt Jones voor, in andere Moore, maar het is in elk geval ‘too close to call’. Uit een andere peiling blijkt dat voor 29 procent van de kiezers die al op Moore gingen stemmen nóg waarschijnlijker wordt dat hij hun stem krijgt.

Reken maar dat er de komende weken nog wat vuile campagnes tegenaan worden gegooid om Moore alsnog in het zadel te helpen, al roepen steeds meer prominente Republikeinen Moore op om af te treden. Een verkiezing van een Democraat zou voor Trump nog meer problemen opleveren in de Senaat, want dan slinkt de meerderheid tot 51-49. Maar er is nog een maand voor de boeg en kiezers zijn doorgaans kort van geheugen. Hoe dan ook, alle ogen zijn gericht op Alabama.


8 november: Herstel voor Democraten begint in Virginia en New Jersey
Precies een jaar na de verkiezing van Donald Trump tot president van Amerika was er voor de Democraten vannacht eindelijk reden voor een feestje. In Virginia versloeg Democraat Ralph Northam de Republikein Ed Gillespie in de strijd om het gouverneurschap. Het verschil (54 tegen 45 procent) was onverwacht groot. In New Jersey neemt de Democraat Phil Murphy het gouverneurschap over van de diep impopulaire Republikein Chris Christy.

Ook elders in het land waren er overwinningen voor Democraten. De stad Charlotte, South Carolina (och al geen progressief bolwerk) stemde voor de eerste keer voor een zwarte burgemeester, Maine stemde voor uitbreiding van Obamacare, een open Senaatszetel in de staat Washington ging naar een Democraat, waardoor de partij in de Evergreen State de meerderheid heeft op alle regeringslagen.

De uitslagen door heel Amerika kunnen deels worden gezien als een vingerwijzing naar Trump, die een jaar geleden een onverwachte overwinning boekte, waardoor de Republikeinen ook de meerderheid in het Huis en Senaat behielden. Hoewel een jaar nog lang duurt, zijn de uitslagen van vannacht ook een voorzichtige indicatie naar volgend jaar november als de Congresverkiezingen op de rol staan. Het (voorzichtige) herstel van de Democraten is begonnen in Virginia en New Jersey.


6 november: Een pijnlijk demasqué voor Hillary Clinton
De beschuldigingen zoemden rond als geruchten, maar met het nieuwe boek op komst van oud-partijvoorzitter Donna Brazile over de staat van de Democratische partij tijdens de verkiezingen van 2016, wordt nog maar eens pijnlijk duidelijk hoe de Clintons de controle over de partij overnamen. Bekend was dat de Clinton-campagne in 2015 een overeenkomst tekende met de Democratische partij om ze er financieel weer bovenop te helpen. In ruil daarvoor kreeg Clinton het vetorecht op een communicatiedirecteur en enkele andere belangrijke posten. Dat laatste kwam niet eerder naar buiten.

Hillary Clinton controleerde zo de strategie en campagne van de Democratische partij, wat in het nadeel was van haar opponenten. Bernie Sanders fulmineerde al eerder tegen de gang van zaken. Hillary zou de campagne vanuit de Democratische partij zo handig hebben georganiseerd, dat ze de nominatie niet kon mislopen (al had ze anderzijds ook weer heel veel steun van supergedelegeerden, partijbonzen die zelf mogen bepalen om wie ze stemmen). Vanzelfsprekend zijn deze ontwikkelingen koren op de molen van Donald Trump, die spontaan in campagnestand sprong en twittert over een ‘gestolen verkiezing’ en zijn favoriete koosnaam voor Clinton (‘Crooked Hillary’) weer uit de kast trekt.

Het is vooral pijnlijk voor de Clintons, die toch al de naam hebben dat zij vinden dat regels niet voor hen gelden en – als ze er al zijn – dat ze die niet hebben overtreden. Een pijnlijk demasqué van Hillary Clinton. Een nieuw, onthutsend hoofdstuk, zeker na de nederlaag die deze week alweer een jaar geleden plaatsvond. Met het onderzoek dat al tegen haar liepen (lees: de e-mailkwestie), de aperte Clinton-haat in Amerika en deze onthullende praktijken van de Clinton-campagne in de handel en wandel van de Democratische partij, zouden haar presidentschap tot een nachtmerrie hebben gemaakt. In dat licht bezien, was het voor haar een zegen dat ze zo’n slechte campagne voerde.


4 november: Bob Corker dreigt Trump uit te dagen in 2020
Hoewel het grootste deel van de Republikeinse partij naar buiten uit nog achter Trump staat, is het achter de schermen onrustiger. Bij al het nieuws over de arrestatie van Manafort, de aanslag in New York en het belastingplan dat muurvast zit in het Congres sneeuwde de mededeling van Bob Corker behoorlijk onder. De scheidend senator van Tennessee ligt voortdurend overhoop met Trump en dreigt hem uit te dagen in 2020. Als Trump geen impeachment aan zijn broek krijgt (en daar ziet het nog niet naar uit) kan hij mogelijk zijn borst in 2020 nog natmaken. Zouden Jeb Bush, Marco Rubio en Ted Cruz langs de zijlijn blijven toekijken? Ook in Utah draait de geruchtenmachine op volle toeren. Voormalig presidentskandidaat Mitt Romney – ook al geen fan van Trump – zou zich warmlopen voor een gooi naar een Senaatszetel in 2018.


30 oktober: Stevige beschuldigingen aan het adres van Manafort
Het spel lijkt op de wagen in Amerika. Paul Manafort, de oud-campagnemanager van Donald Trump, is aangehouden door de FBI. Hij wordt volgens The Washington Post verdacht van samenzwering tegen de Verenigde Staten, samenzwering om geld wit te wassen en het afleggen van valse verklaringen. Die staan vooralsnog allemaal los van de campagne van Trump. Hoe dan ook, het zijn zware beschuldigingen. In de slipstream van dit nieuws bekende een andere adviseur van Trump, Papadopoulos, dat hij in 2016 een ontmoeting met de Russen had die ‘dirt’ over Hillary Clinton hadden. Tot nu toe is dit het meest concrete bewijs dat Rusland vorig jaar probeerde de Amerikaanse presidentsverkiezingen te beïnvloeden. Spannende uren in Washington DC.


29 oktober: Hoe Clinton en Democraten zichzelf in de nesten werken
Met zulke vrienden heb je geen vijanden nodig. Zonder dat er nog bewijs is van een schandaal, wordt het Steele-dossier en de uraniumdeal uit 2010 al een schandaal genoemd. De Clintons laden weer eens te verdenking op zich dat ze iets hebben te verbergen. Nu er morgen een eerste arrestatie dreigt van iemand uit de Trump-omgeving vanwege een mogelijke Rusland-connectie, is dit de perfecte afleiding waar Trump zich op kan afreageren.


25 oktober: Ook senator Jeff Flake staat op tegen Trump
De Republikeinse partij begint onder president Trump steeds meer scheuren te vertonen. Trump wilde Obamacare via een meerderheid in het Congres de nek omdraaien, maar prominente Republikeinse senatoren staken daar een stokje voor. Susan Collins, Lisa Murkowski, John McCain en Rand Paul waren het er niet mee eens. Weg meerderheid. Senator Bob Corker kondigde al aan dat hij volgend jaar niet herkiesbaar is namens zijn thuisstaat Tennessee en kreeg via Twitter een lading kritiek van Trump over zich heen. Die fittie duurt tot op de dag van vandaag voort. Nu is het senator Jeff Flake van Arizona die zich niet prettig voelt bij het politieke klimaat in de partij, nu Trump de scepter zwaait. Hij stelt zich niet beschikbaar voor een nieuwe Senaatstermijn van zes jaar. “Genoeg is genoeg”, zei hij, doelend op Trump, op de Senaatsvloer. Al eerder betoogden wij dat het grote probleem van Trump in de Senaat ligt. Nu steeds meer Republikeinse senatoren afstand nemen van de president, wordt het voor Trump ondoenlijk grote wetgeving door het Congres te loodsen. Een zorgelijke ontwikkeling is wel dat het hulpje van Trump, Steve Bannon, een nationalistische kandidaat aan de voorverkiezingen kan laten meedoen in Arizona. Die wilde hij al laten strijden met Flake om de nominatie. Laatstgenoemde voelde de bui hangen. Het is ook zeker geen uitgemaakte zaak dat de Democraten de opengevallen zetel zomaar kunnen oppikken.


23 oktober: De schaamteloze week in Washington DC
Steeds als je denkt dat de bodem van de put, het absolute dieptepunt in de uitspraken van Trump is bereikt, komt er weer iets nieuws. De president meldde vorige tijdens een persconferentie doodleuk dat zijn voorganger Obama en andere president families van omgekomen Amerikaanse soldaten niet belde. Een pertinente leugen. Trump wist dat, bleek uit gelekte mails. De weduwe van een onlangs omgekomen soldaat kreeg van Trump te horen dat hij ‘wist waar hij voor tekende’. Schaamtelozer kan het bijna niet. Zorgwekkend is ondertussen wel dat 46 procent van de Amerikanen denkt dat de media verhalen over Trump verzinnen. Als de president maar vaak genoeg blijft roepen dat onwelgevallige berichtgeving meteen ‘fake news’ is, gaan genoeg mensen het vanzelf geloven. Trump blijft zijn aanhangers opstoken om gerespecteerde nieuwsmedia te wantrouwen. CNN slaat vandaag terug, met dit treffende spotje. De schade die Trump op lange termijn aanricht, kan wel eens groter zijn dan nu wordt verondersteld.


14 oktober: De agenda van Trump is de anti-Obama-agenda
Hevig gefrustreerd door het Republikeinse gedomineerde Congres – en dan vooral de machtige Senaat – is president Trump druk met het tekenen van executive orders, ofwel presidentiële decreten. De agenda van Trump wordt steeds duidelijker. Geen eigen beleid maken, maar vooral de agenda van zijn voorganger Obama om zeep helpen. Te beginnen met de Iran Deal. Trump schildert die overeenkomst voortdurend af als ‘de slechtste deal ooit’. Dat is niet waar, want Iran houdt zich keurig aan de afspraken met de VS, China, Rusland en de EU. Zijn eigen ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken willen de deal niet van tafel. Maar omdat het één van Obama’s grootste buitenlandse successen is, wil Trump er vanaf.

Dan Obamacare. Verstandige Republikeinen in de Senaat willen – deels ook om politieke redenen, want volgend jaar zijn er midterms – niet van de wet af. Trump wel. Dus snijdt hij nu per presidentieel decreet in subsidies die vooral de armste Amerikanen raken. Daarvan gaat ook een deel van zijn trouwe achterban last van krijgen. Trump roept te pas en te onpas dat Obamacare op imploderen staat, maar dat komt hoofdzakelijk omdat hij de mazen in die wet weigert te repareren. Obamacare is niet perfect, maar een deal met de Democraten in het Congres kan veel pijn (te hoge premies bijvoorbeeld) indammen. Duidelijk is dat de agenda van Trump steeds meer de anti-Obama-agenda is. Eerder zette hij al een streep door handelsverdrag TPP en stapte Trump uit het klimaatakkoord van Parijs. Het lijkt een kwestie van tijd dat een steeds groter deel van de Republikeinse afstand neemt van de president.


10 oktober: Senaat is meer dan ooit het grootste probleem voor Trump
De president zit in zijn Oval Office te wachten tot het moment dat hij baanbrekende wetgeving kan ondertekenen, maar zoals wij hier vaker betoogden: zijn probleem zit in de Senaat. Meer dan ooit eigenlijk. Republikeinse senatoren Susan Collins, John McCain, Rand Paul en Lisa Murkowski moeten niets hebben van het plan om Obamacare te kielhalen. Ondertussen geven zelfs Republikeinen achter de schermen toe dat dit een mission impossible is, ondanks een Republikeinse meerderheid in het Congres. Dat Trump tijdens de campagne McCain beledigde (,,ik hou van mensen die niet gevangen worden genomen”) hielp niet echt voor de sfeer. Nu voert Trump ook een twitteroorlogje met scheidend Republikeins senator Bob Corker van Tennessee. Corker reageerde fel door te stellen dat het Witte Huis een ‘senioren dagopvang is waar iemand zijn dienst heeft gemist en dat Trump het pad lijkt te leggen naar een Derde Wereldoorlog’. Trump lijkt onvoldoende te beseffen dat hij de volledige Republikeinse fractie in de Senaat nodig heeft om wetgeving door te voeren. In plaats daarvan jaagt hij ze tegen ze zich in het harnas.


9 oktober: Haalt minister Rex Tillerson de kerst?
De dagen van minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson lijken geteld. Deze zomer zou hij Trump in klein comité ‘achterlijk’ hebben genoemd. Tijdens een persconferentie sprak hij tegen dat hij in de clinch ligt met de president, maar niet dat hij hem als achterlijk had betiteld. Trump voegde daaraan toe dat hij Tillerson een prima minister vindt, maar dat hij wel ‘wat harder mag zijn’. Als dit soort zaken naar buiten komt, is dat een teken aan de wand. Het zou verrassend zijn als Tillerson de kerst haalt.


2 oktober: Glas, plas en alles blijft zoals het was na schietpartij in Las Vegas
Meer dan vijftig doden in Las Vegas, opnieuw is Amerika opgeschrikt door een massale moordpartij. Politici duikelen over elkaar heen om hun medeleven te betuigen en zijn met hun ‘thoughts and prayers’ bij de slachtoffers en nabestaanden. Toch verandert er ook na vandaag helemaal niets aan de wapenwetgeving in Amerika. Politici van beide partijen zijn te bang voor de NRA, de machtige wapenlobby. Ze kunnen je maken en breken. Sta je achter ze, dan wordt je campagne financieel ondersteund, bestrijd je ze, dan gaan de gelden gewoon naar de tegenstander om je uit het Huis van Afgevaardigden of de Senaat te krijgen. Na de schietpartij in Newtown in 2012, met vele kinderen als onschuldige slachtoffers, veranderde niets, na ‘Las Vegas’ ook niets. Van Trump hoeft Amerika in dat opzicht niets te verwachten. In februari zorgde hij er stilletjes voor dat zo’n 75.000 geestelijk gestoorden weer bij wapens kunnen komen, een regel die juist door zijn voorganger Obama was ingevoerd, compleet met database en al. Een weldenkend mens zou er cynisch van worden. Las Vegas zal een paar dagen in het nieuws zijn. Vervolgens dronk men een glas, deed een plas en blijft alles zoals het was.


30 september: Positie minister Price van Volksgezondheid was niet meer houdbaar
Minister Tom Price van Volksgezondheid heeft bij president Trump zijn ontslag ingediend. De positie van Price was niet meer houdbaar. Zo reisde hij 24 keer op kosten van de belastingbetaler met een privévliegtuig. Maar dat is niet de enige reden. Strategische ontmoetingen in het Witte Huis liet Price vaak schieten, zijn invloed op Capitol Hill was minimaal en hij kreeg het als minister niet voor elkaar om – met een Republikeinse meerderheid in het Congres – de belangrijkste verkiezingsbelofte van Trump in te lossen: het afschaffen en vervangen van Obamacare. Zijn vertrek van een kwestie van tijd, maar dat het zo snel zou gaan, had niemand verwacht.


28 september: Kandidatuur Roy Moore beangstigt Republikeinen
Wat niemand had gedacht, is in Alabama toch gebeurd. De vacante Senaatszetel van Jeff Sessions, die minister van Justitie werd in het kabinet van Trump, kan zo maar eens worden opgevuld door Roy Moore. De extremistische conservatief won de voorverkiezingen van de gematigde conservatief Luther Strange, de kandidaat die steun kreeg van Trump en de Republikeinse partijtop. Hij kreeg tien miljoen dollar campagnegeld van donateurs, maar het mocht niet baten. De extremisten in het Republikeinse kamp grepen hun kans in het dieprode Alabama, door in meerderheid op Moore te stemmen. Moore heeft een dubieus verleden. Hij kreeg ontslag als opperrechter van het Hooggerechtshof in Alabama, omdat hij een monument van de tien geboden weigerde weg te halen uit het gerechtsgebouw. De kiezers stemden in 2013 opnieuw op Moore, maar hij werd weer geschorst, omdat hij het homohuwelijk weigerde toe te staan in Alabama. Eerder zei hij dat ‘homoseksueel gedrag’ strafbaar moet zijn en steunde Trump in zijn birther-onzin, waarbij zonder enig bewijs werd beweerd dat Barack Obama niet in Amerika was geboren.

De Republikeinen zitten met zo’n extreme kandidaat in hun maag. Trump zei dat hij Moore steunt, nu hij de voorverkiezing heeft gewonnen. De kans dat hij op 12 december wordt gekozen, is in het conservatieve Alabama vrij groot. Moore voerde campagne tegen de Republikeinse Senaatsleider Mitch McConnell. Senator Bob Corker uit Tennessee besloot zich niet beschikbaar te stellen voor een nieuwe termijn. Democraten ruiken nu hun kans om die Senaatszetel volgend jaar in te pikken. Corker staat bekend als gematigd en criticus van Trump.


26 september: Republikeinen bijten opnieuw tanden stuk op Obamacare
Opnieuw bijten de Republikeinen in de Senaat hun tanden stuk op het terugtrekken van Obama’s historische zorgwet, in de volksmond Obamacare genoemd. De Republikeinen hebben met 52 zetels (van de 100) een kleine meerderheid in de Senaat, maar wederom is er geen meerderheid voor een nieuw, onzalig plan (duizenden mensen verliezen hun baan, miljarden worden verspild als het was doorgegaan) om de Affordable Care Act te laten sneuvelen. Verstandige Republikeinse senatoren als John McCain, Susan Collins en Rand Paul (foto) zijn mordicus tegen, Lisa Murkowski is heel kritisch. Zij komen op voor de belangen van hun kiezers en spelen geen politieke spelletjes om een goede wet de nek om te draaien, omdat die door een Democratische president is ingevoerd. ‘It’s not the polls you should be worried about, it’s the history books’. De vier senatoren komen er – mits ze hun poot stijf houden – goed vanaf in de geschiedenisboeken. Is de strijd dan helemaal voorbij? Dat niet, maar met de midterms in het vooruitzicht – volgend jaar november – brandt geen serieuze senator die opgaat voor zijn of haar herverkiezing zich aan dit item. Obamacare is gered, voor nu in elk geval. Trump zal er, zolang hij in het Witte Huis zit, alles aan doen om de wet te ondermijnen.


21 september: Westkust wil meer invloed tijdens voorverkiezingen
Over iets meer dan twee jaar, in januari 2020, beginnen de voorverkiezingen voor het presidentschap. De verwachting is dat er genoeg Democratische uitdagers zijn om Trump uit het Witte Huis te krijgen. De staten aan de westkust – Californië, Oregon en Washington – willen meer invloed op het verloop daarvan. Vaak is de strijd al beslist als de drie staten aan de beurt zijn, meestal pas in juni. De tweede dinsdag van maart, niet lang na de voorverkiezingen in de traditioneel vroege staten Iowa, New Hampshire, South Carolina en Nevada, is het moment waarop ze nu inzetten. Volksvertegenwoordigers in Californië hebben daar afgelopen maand al mee ingestemd. Interessant gegeven is dat er mogelijk twee politici uit de Golden State een gooi willen doen naar het presidentschap. Senator Kamala Harris, de rijzende ster binnen de Democratische partij, en burgemeester Eric Garcetti (foto) van Los Angeles, die eerder dit jaar werd herkozen voor een tweede termijn met 81 procent van de stemmen. Garcetti is er bovendien medeverantwoordelijk voor dat Los Angeles in 2028 de Olympische Spelen organiseert. Dat is voor het eerst sinds 1984.


19 september: Nog één poging om Obamacare te laten sneuvelen
Het politieke momentum om Obamacare – de zorgwet van voormalig president Obama – te laten sneuvelen, is voorbij. Toch proberen de Republikeinen, onder aanvoering van Senaatsleider McConnell, nog één keer de wet te laten sneuvelen. Niet in het belang van het land – dat in ruime meerderheid blij is met Obamacare – maar om de nalatenschap van de Democratische president weg te poetsen. De vraag is of er in een meerderheid is in de Senaat, die met 52 tegen 48 senatoren wordt gedomineerd door Republikeinen. Het kan zo maar zijn dat senator John McCain, toch al geen fan van president Trump, Obamacare in stand houdt. Twee Republikeinse senatoren, Rand Paul en Susan Collins, zijn tegen. Als McCain of één andere senator, bijvoorbeeld de kritische Lisa Murkowski, niet meegaan in de plannen, is er al een probleem. Diverse Republikeinen zijn huiverig voor de gevolgen. Volgend jaar november zijn er Congresverkiezingen. Democraten hebben hun hakken al in het zand gezet. Het worden weer spannende dagen in DC.


11 september: De verklaring van Hillary Clinton die vier jaar te laat komt
Goed, nog één keertje dan – en misschien nog een keer als in oktober de Nederlandse vertaling van haar boek verschijnt – over Hillary Clinton. Midden in het natuurgeweld dat zuidelijk Amerika teistert, gaf de voormalige presidentskandidate een interview waarin ze verklaarde dat ze ‘klaar is met kandidaat zijn’. Good riddance voor de Democratische partij, die bijna een jaar na de verkiezingen helemaal niet zit te wachten op een boek vol zelfbeklag, laat staan een nieuwe poging van Hillary om president te worden. Clinton is oud nieuws, over the hill en – zolang ze in beeld blijft – een risico voor haar partij. In een recente peiling kwam immers naar voren dat ze impopulairder is dan Donald Trump. Veelzeggend. Dat ze zich niet meer kandidaat stelt, kwam er echter nog niet zo overtuigend uit als bij Lyndon Johnson in 1968 (“I will not seek a second term as your president”) noch die van de beroemde generaal uit de burgeroorlog, William Sherman: (“If nominated, I will not run; if elected, I will not serve”). Bij de Clintons weet je het immers nooit.

De verklaring die Hillary Rodham Clinton dit weekeinde gaf, had ze eigenlijk ruim vier jaar geleden al moeten geven, nadat ze aftrad als minister van Buitenlandse Zaken. Haar politieke tijd was toen voorbij, ze had door de voordeur kunnen vertrekken en nieuw Democratisch talent niet in de weg gestaan. Op verkiezingsavond zat ze druk te schrijven aan haar overwinningstoespraak. Het kwam geen moment in haar op om ook rekening te houden met een ander scenario.


8 september: Hillary Clinton slaat om zich heen in What Happened
We willen het niet al te veel meer over oude politiek hebben – dus zo min mogelijk over Hillary Clinton – maar in haar nieuwe boek dat volgende week verschijnt, What Happened, slaat de voormalig minister van Buitenlandse Zaken driftig om haar heen. In haar memoires neemt ze – terecht – ten dele verantwoordelijkheid voor een dramatische campagne. Haar nederlaag tegen Trump lag volgens Clinton echter vooral aan externe factoren, schrijft ze in haar boek. De Clintons staan er op z’n zachtst gezegd niet bekend om dat ze zichzelf kritisch kunnen analyseren. Dus was het de schuld van Poetin, de Russische inmenging, de schade die Bernie Sanders haar bezorgde tijdens de voorverkiezingen en FBI-directeur Comey, die tien dagen voor de verkiezingen nieuw onderzoek gelaste naar de e-mails van Hare Hillary. Zelfs Barack Obama krijgt een sneer. ‘Wat was er gebeurd als Obama in het najaar van 2016 met een televisieoptreden had gewaarschuwd dat onze democratie wordt aangevallen? Misschien dat meer Amerikanen waren wakker geschrokken. We zullen het nooit weten.” Wat we wel weten is dat What Happened, in tegenstelling tot Shattered, een boek vol zelfbeklag is van een vrouw die dacht dat ze – met Trump als tegenstander – de sleutel van het Witte Huis al binnen had.


7 september: Trump en Democraten sluiten deal. Ja echt!
President Trump en de Democratische leiders Chuck Schumer en Nancy Pelosi sloten gisteren een deal, buiten de Republikeinen om, over een tijdelijke verhoging van het schuldenplafond en hulpverlening voor zuidelijke Texas voor de orkaan Harvey. Ja echt! Hij noemde Schumer en Pelosi liefkozend ‘Chuck en Nancy’. Trump passeerde zijn Republikeinse partij. Leiders Mitch McConnell en Paul Ryan staan in hun hemd. Trump kan nu roepen dat hij de ‘art of the deal’ in de vingers heeft, maar kan daarentegen niet meer beweren dat Democraten obstructionisten zijn. Bovendien verwijdert hij zich van zijn partij, maar is het kernelectoraat dat op hem stemt dik tevreden dat hij een deal sloot met de oppositie. Trump laat zien dat hij een pragmaticus is, zonder veel ideologische bagage. Het laat ruimte om een nieuwe deal te sluiten met de Democraten, bijvoorbeeld over die 800.000 dreamers die hij het land wil uitzetten (tegen de wens van de Democraten) of een allesomvattend, dichtgetimmerd plan over de infrastructuur. Interessante tijden in DC!


5 september: Het gelijk van Donald Trump over de infrastructuur
Tijdens de schreeuwpersconferentie in Trump Tower, medio augustus, die vooral ging over de nasleep van Charlottesville, ontvouwde Trump zijn plannen om de grotendeels verwaarloosde infrastructuur aan te pakken. Met recht, want iedereen die regelmatig door Amerika reist – per auto, bus, trein of vliegtuig – constateert op veel plekken dat het machtigste land op aarde in dat opzicht kan wedijveren met de derde wereld. Gaten in wegen, ouderwetse spoorlijnen, bruggen die op instorten staan en vliegvelden (neem Newark) die de tand des tijds niet hebben doorstaan.

Als kandidaat stipte Trump dat regelmatig aan. Terecht. Saillant is wel dat nota bene zijn eigen Republikeinse de grote dwarsligger was en is. Want het aanpakken van infrastructuur kost (overheids)geld. En dat willen Republikeinen niet. Die vinden dat de private sector maar moet investeren. Trumps voorganger, Barack Obama, zorgde er in de nasleep van de grootste economische crisis sinds de jaren dertig al voor dat er flink geld werd uitgetrokken voor infrastructurele problemen. Onder zijn presidentschap werd er een kleine 70.000 kilometer aan wegen opgeknapt, werden 2700 bruggen aangepakt en kreeg bijna 10.000 kilometer aan spoor een opfrisbeurt.

Ondanks die investering is dat te weinig. Dus presenteerde Trump een weinig nauwkeurig omschreven plan (dat geven zelfs zijn naaste medewerkers off the record toe) van een investering van één triljard dollar. Trump zou zich kunnen spiegelen aan Dwight Eisenhower, die in de jaren vijftig als president nauw samenwerkte met alle staten om het Eisenhower National System Interstate and Defense Highways van de grond te krijgen. Hij kan een veelomvattend plan presenteren om eindelijk eens een hogesnelheidslijn te creëren van Boston (foto) naar Washington DC, met stops in New York en Philadelphia. Of wat te denken van eenzelfde systeem aan de westkust, van Seattle naar San Diego, via Portland, San Francisco en Los Angeles. Er is veel te doen.

Omdat de Trump-regering van het ene incident naar het andere hobbelt, heeft de president ondanks een Republikeinse meerderheid in het Congres na bijna acht maanden nog geen baanbrekende wetgeving op zijn naam staan. Als Trump het handig speelt, krijgt hij zelfs veel Democraten aan zijn zijde, die in dat geval gewoon moeten meestemmen. Investeren in infrastructuur is goed voor de concurrentiepositie van het land, is goed voor de werkgelegenheid en komt het aanzien van het land ten goede. Trump (en zijn voorganger Obama) hebben gelijk over de infrastructuur. Nu nog een nauwkeurig uitgewerkt plan waar hij de handen voor op elkaar krijgt.


29 augustus: Hoe Trump orkaan Harvey gebruikte om nieuws te begraven
Terwijl Amerika haar adem inhield over hoe hard de orkaan Harvey zou huishouden in Texas, besloot president Trump het natuurverschijnsel te gebruiken om slecht nieuws te begraven. Alle ogen waren gericht op Harvey, dus kwam het Trump goed uit om de racistische sheriff van Arizona, Joe Arpaio, gratie te verlenen. Dit controversiële besluit zou zonder Harvey flink meer stof hebben doen opwaaien. Trump vindt dat Arpaio niet in de gevangenis hoeft te zitten, maar dacht niet na over verdere consequenties. De sheriff overweegt nu een gooi te doen naar een Senaatszetel van de staat Arizona. De gratieverlening kwam Trump desondanks op felle kritiek te staan, ook uit zijn eigen partij. Senator McCain, toch al geen vriend van Trump, is van mening dat de president de ‘rule of law’ niet respecteert.

De orkaan was ook aanleiding om adviseur Sebastian Gorka, een vriendje van de eerder opgestapte Steve Bannon, uit het Witte Huis te zetten. Deze zeer rechtse man was een blok aan het been van Trump en de nieuwe stafchef Kelly. Ondertussen twittert Trump vrolijk over de orkaan, dat het de grootste in de geschiedenis is en dat hij er alles – ja alles – aan doet om de mensen in Texas bij te staan. Vreemd was het daarom dat de president – een paar dagen voordat Harvey aan land kwam – beschermende maatregelen van zijn voorganger Obama terugdraaide.


23 augustus: Koude oorlog tussen Trump en McConnell
Nog even terugkomend op het vorige blogje. Er heerst een koude oorlog tussen president Trump en de Republikeinse Senaatsleider Mitch McConnell. Volgens een artikel in The New York Times spraken de twee al weken niet meer met elkaar. Achter de schermen zou McConnell zijn zorgen hebben geuit of Trump wel in staat is het presidentschap te redden, nadat hij van de ene crisis de andere in rolde. Kortom, zoals eerder betoogd, de grootste problemen van Trump liggen in zijn eigen partij, in de Senaat.


21 augustus: Het grootste probleem van Trump is de Senaat
President Trump is er – na de mislukte pogingen nieuwe wetgeving in te voeren – vaak als de kippen bij om Democraten de schuld te geven. Hij noemt ze dwarsliggers, obstructionisten, zeker na het debacle met de zorgwet. Als Trump wat verder kijkt dan zijn neus lang is, dan ligt het probleem niet bij de Democraten, maar binnen zijn eigen partij. In het Huis vindt hij vaak een Republikeinse meerderheid voor zijn plannen, in de machtige Senaat ligt dat anders. Hoewel beide huizen een Republikeinse meerderheid hebben (dus hoezo wijzen naar Democraten?) zijn steeds meer Republikeinse senatoren kritisch op hun eigen president, zoals dit goede artikel in de Washington Post aangeeft. Bij de zorgwet stemden John McCain, Susan Collins en Lisa Murkowski al tegen, waardoor er geen Republikeinse meerderheid meer was. Daarnaast staan ook zes andere senatoren van Republikeinse huize kritisch tegenover Trump. Kortom, áls Trump al baanbrekende wetgeving op zijn naam wil schrijven, moet de president vooral eerst naar zijn partijgenoten in de Senaat kijken.


19 augustus: Het onvermijdelijke vertrek van Steve Bannon
Over zijn criticasters in het Witte Huis zei oud-president Lyndon Johnson al eens: I’d rather have them inside the tent pissing out, than outside the tent pissing in. Het vertrek van Steve Bannon, de nationalistische topadviseur van president Donald Trump, hing al sinds zijn aantreden in de lucht. Bannon nam al steeds meer afstand van Trump. Tot frustratie van de president ging zijn adviseur al door het leven als ‘President Bannon’. De kans dat Trump en zijn team goed over het besluit om Bannon te lozen hebben nagedacht, is gezien zijn handelswijze in de eerste zeven maanden vrij klein. Trump krijgt er een geduchte tegenstander buiten het Witte Huis bij. Bannon liet in een interview al doorschemeren dat ‘het presidentschap van Trump waar wij voor vochten – en wonnen – voorbij is’. “De dingen waar wij voor vochten, zoals de muur bij Mexico en andere grotere zaken, worden nu een stuk moeilijker om te realiseren.” Bannon keert terug bij de zeer rechts-conservatieve website Breitbart. Trump kan zijn borst natmaken.


16 augustus: Waarom Trump het probleem van de Republikeinen is
De persconferentie van Donald Trump ontaardde gisteren in een welles-nietjes-spelletje en de bekende Trump-retoriek. De aanval is de beste verdediging. De president kreeg opnieuw bakken kritiek, omdat hij een deel van zijn harde woorden voor extreemrechts en de KKK, na de gebeurtenissen in Charlottesville, terugnam. Zelfs vooraanstaande partijgenoten nemen nu duidelijk hoorbaar afstand van Trump. Dat is in eerste instantie een probleem van de president, wiens wetgevende agenda (voor zover die bestaat, behalve het terugdraaien van het beleid van zijn voorganger) vastzit in de Senaat.

Toch is het ook een Republikeins probleem. Trump mocht Obama er jarenlang van beschuldigen dat hij niet in Amerika is geboren, zonder dat een Republikein – om electoraal gewin – zijn vinger opstak. Als kandidaat voerde Trump een onbeschaafde, platte campagne. Hij noemde zijn opponent consequent ‘Crooked Hillary’ en liet hele zalen te pas en te onpas ‘Lock her up’ scanderen. De bimbo’s van Bill Clinton zette hij pontificaal op de eerste rij bij een debat. Geen Republikein die in opstand kwam, laat staan afstand nam. Trump is dus vooral het probleem van de Republikeinen die zich, met de tussentijdse verkiezingen van volgend jaar november in achterhoofd, nu in alle bochten moeten wringen om zich niet met de president te hoeven associëren. Zeker niet met een president die niet openlijk afstand neemt van extreemrechts, de KKK en Alt-Right.

Er kwam een goede suggestie voorbij op Twitter. Wat zou het een goede zaak zijn als de voormalige nog levende presidenten Carter, de Bushes, Clinton en Obama met een gezamenlijke verklaring naar buiten komen om hun afschuw uit te spreken over Charlottesville en dat er in Amerika geen plek is voor dergelijke figuren. De Verenigde Staten snakken naar een verzoenende toon.


14 augustus: De verklaring van Trump die twee dagen te laat kwam
President Trump nam vanavond – na eindeloze druk vanuit het Witte Huis, het Congres, leden van de Republikeinse en Democratische partij en de media – eindelijk afstand van de racistische blanke nationalisten en de Ku Klux Klan die huis hielden in Charlottesville. Twee dagen te laat en dat kan hem wel eens duur komen te staan. Peilingen zijn niet leidend – de geschiedenisboeken daarentegen wel – maar Trump is nu zelfs net zo impopulair als George W. Bush halverwege zijn tweede (!) termijn, nadat hij traag en harteloos reageerde op de orkaan Katrina. Die zette New Orleans onder water. Slechts 34 procent van de Amerikanen vindt dat Trump zijn werk goed doet, 61 procent keurt zijn daden af. Ongekend, zo vroeg in een presidentschap.


14 augustus: Donald Trump mist een kans voor open doel
Je kunt de Amerikaanse politiek bijna geen dag overslaan. De gebeurtenissen van afgelopen weekend in Charlottesville, Virginia, waar een extreemrechtse demonstratie gierend uit de hand liep, was voor president Donald Trump een kans om zijn serieuze afschuw uit te spreken en duidelijk te maken dat er voor zulke types geen plek is. Hij deed het niet. Normaal staat Trump bij dergelijke gebeurtenissen op de barricades. Hij beschuldigde zijn voorganger Barack Obama er meermaals van dat hij de problemen met moslimextremisme niet bij naam durfde te noemen. Nu Trump de kans kreeg een duidelijke, bestraffende toon aan te slaan tegen extreemrechts in Amerika, hield hij het bij een algemene verklaring zonder het beestje bij de naam te noemen. Dat deed hij pas een dag later – via een schriftelijke verklaring van een woordvoerder – nadat hij bakken kritiek over zich heen kreeg. Trump weigerde het aanzien van het ambt te gebruiken om zich op nationale televisie uit te spreken tegen de veroorzakers van het geweld. Precies de lieden die hem mede het Witte Huis bezorgden, kennelijk voor Trump een argument om er het zwijgen toe te doen. Waar veel Republikeinse partijgenoten afstand namen van extreemrechts, miste de president van Amerika de kans voor open doel om hetzelfde te doen. Het komt zijn toch al broze geloofwaardigheid niet ten goede.


1 augustus: Waar chaos heerst, wordt zelden geregeerd
Geen dag is het saai met nieuws uit het Witte Huis. Trump uitte vorige week snoeiharde kritiek op zijn minister van Justitie Jeff Sessions, ontsloeg zijn stafchef Reince Priebus en woordvoerder Sean Spicer, om tien dagen later diens opvolger Anthony Scaramucci – onder druk van nieuwe stafchef generaal Kelly – ook weer te deur te wijzen. Ondertussen weigeren verstandige Republikeinse senatoren – onder wie John McCain en Susan Collins – de president te steunen met afschaffen en vervangen van Obamacare, één van Trumps belangrijkste campagnebeloftes. Er wordt nu gefluisterd dat Trump wil handelen met een executive order, een presidentieel decreet waar hij geen toestemming van het Congres voor nodig heeft. Steeds meer Republikeinen nemen openlijk afstand van de president. “We creëerden hem, nu rationaliseren we hem”, schrijft de Republikeinse senator Jeff Flake uit Arizona. Daarmee legt Flake zijn eigen partij onherroepelijk op de pijnbank en de vinger op de zere plek. Waar chaos heerst, wordt zelden geregeerd. Trump mag in tweets proberen uit te leggen dat het allemaal pais en vree is in de West Wing van het Witte Huis, de realiteit is een stuk weerbarstiger. Zeker op personeelsgebied is het een chaos. Dat doet denken aan de eerste zes maanden van Bill Clinton, die ook pas in de zomer van 1993 zijn kabinet op orde had. Clinton was zo verstandig zijn partijgenoten niet in het openbaar te beledigen, wat Trump wel doet. Hij moet oppassen dat hij straks geen president is zonder partij, die hem steeds verder onder curatele lijkt te plaatsen.


18 juli: Obamacare blijft, een klap in het gezicht van Trump en Republikeinen
Zeven jaar obstructie, zeven jaar de belofte om Obamacare de nek om te draaien bij een Republikeinse meerderheid in het Congres en een Republikein in het Witte Huis. Donald Trump maakte er tijdens zijn campagne en het eerste halfjaar van zijn rommelige presidentschap een heet hangijzer van: het terugtrekken en vervangen van Obamacare, die officieel de Affordable Care Act heet. Het Huis van Afgevaardigden stemde in, maar in de Senaat is er geen meerderheid, omdat de senatoren Susan Collins (zij maakte met haar stem Obamacare in 2010 mede mogelijk), Rand Paul (foto onder), Mike Lee en Jerry Moran zich tegen Trumpcare keren. Daardoor zijn er 52 senatoren (van de 100) tegen. Alle Democraten stemden tegen. Dus probeert Trump nu de schuld in de schoenen van de Democraten te schuiven. Dat is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk. Waarom zouden Democraten hun zwaarbevochten wet om zeep helpen?

Bovendien, Trump en zijn partij hebben een meerderheid in beide huizen. Het toont ontegenzeggelijk aan hoe verdeeld de Republikeinse partij is en hoe Trump en de Republikeinse meerderheidsleider in de Senaat, Mitch McConnell, niet in staat zijn de GOP op één lijn te krijgen. Zelfs plan B, het afschaffen van Obamacare zonder vervanging, haalde het niet. Diverse Republikeinse senatoren – die volgend jaar opgaan voor een herverkiezing – vrezen dat zij de electorale rekening gepresenteerd krijgen. Dus, 22 miljoen Amerikanen houden voorlopig hun verzekering. Obamacare is niet perfect. Trump – voor hem is de mislukte hervorming van de gezondheidszorg een stevige klap in zijn gezicht – zou juist nu toenadering moeten zoeken tot Democraten. Die maken zich zorgen over stijgende premies (in bepaalde staten) en de toename voor de kosten van Medicaid, zorg voor mensen en families met lage inkomens. Zou een mooie politieke deal zijn tussen Republikeinen en Democraten: reparatie van wankele onderdelen van Obamacare, in combinatie met een miljardeninvestering in infrastructuur.


21 juni: Democraten hebben nog een lange weg te gaan na verlies in Georgia
Verrast door het verlies voor Jon Ossoff in Georgia? Nou, niet echt, ondanks dat de jonge Democraat dicht bij de overwinning kwam. Toch bleef het zesde kiesdistrict in Georgia in Republikeinse handen. Sinds 1979 heerst de partij daar, maar dat het een spannende strijd was, is duidelijk. Het geeft aan dat Trump, die de zege nogal grotesk vierde op Twitter, zo vroeg in zijn presidentschap kwetsbaar is. De Republikeinen hielden de schade echter beperkt, onder meer door een schandelijke campagne in de laatste dagen (zie onze blog van 19 juni). De partij haalt opgelucht adem. Democraten weten dat ze nog een lange weg hebben te gaan om hun macht in het Huis van Afgevaardigden en Senaat – volgend jaar november zijn de midterms – terug te heroveren. Al vaker betoogd: dat moet met nieuwe gezichten en frisse ideeën. Dat wordt lastig zolang de oudjes Hillary Clinton, Joe Biden, Bernie Sanders en Elizabeth Warren weigeren om uit de spotlights te stappen.


20 juni: Ook Joe Biden is niet de oplossing voor de Democratische partij
Peilingen zijn palingen, zeker sinds de laatste presidentsverkiezing in Amerika. Op verkiezingsdag lagen de kansen van Hillary Clinton om Obama op te volgen gemiddeld rond de tachtig procent. We weten hoe het afliep. Uit een nieuwe peiling blijkt dat Joe Biden (foto) de topkandidaat is om in 2020 de Democraten het Witte Huis weer te bezorgen. Mocht Biden het overwegen – en daar lijkt het niet op – dan is hij 77 jaar als hij zich in de strijd gooit en 78 bij zijn inauguratie. Even los van of hij het wil, Joe Biden is niet de toekomst van de Democratische partij. De Democraten hebben vers bloed nodig, nieuwe ideeën en geen oude wijn in nieuwe zakken. Dat geldt ook voor Elizabeth Warren, de nummer twee in de peiling. Zij is 71 jaar als ze de nominatie wint. Op de achtergrond kunnen Biden, Warren, Barack Obama en – in mindere mate – de familie Clinton wel een belangrijke rol spelen om jong, Democratisch talent op te leiden en met raad en daad bij te staan. Een rol op de voorgrond moeten ze niet meer ambiëren.


19 juni: Ridicuul Republikeins spotje zet verkiezingen in Georgia op scherp
Het is hard tegen hard in Georgia, waar morgen speciale verkiezingen zijn en Democraat Jon Ossoff (foto) kanshebber is om voor het eerst in decennia het zesde district in die staat in Democratische handen te krijgen. Dus halen de Republikeinen een doos vuurwerk uit de kast. In deze politieke boodschap, Stop the Violent Left, wordt de schietpartij van vorige week tijdens een honkbaltraining in de schoenen van de Democraten – en dus Ossoff – geschoven. In het spotje klinkt de boodschap dat progressieven applaudisseerden na het neerschieten van Republikeins Congreslid Steve Scalise, die in zijn heup werd geraakt. Dat is – in Republikeinse ogen dan – de schuld van de ‘haatcampagne’ die Democraten zouden voeren tegen Trump. En dus, zo zegt het spotje: als Ossoff wint, winnen de mensen die stonden te klappen na de schietpartij. We schreven al eerder dat het politieke klimaat in Amerika is verhard na de verkiezing van Trump. Dit soort spotjes – inspelend op angst – maakt het er niet minder om. Het wordt morgen een hectische dag in Georgia.


14 juni: Schietpartijen in Amerika veranderen niets aan wapenregels
Wie denkt dat de schietpartijen vandaag in Virginia, waarbij het vooraanstaande Republikeinse Congreslid Steve Scalise werd neergeschoten, en die in San Francisco een nieuwe discussie aanwakkert over wapengebruik, heeft het mis. Ja, dat is cynisch, wetende dat in Amerika al jarenlang op jaarbasis duizenden mensen om het leven komen door vuurwapengeweld. Ook nu er een Republikeins slachtoffer is, verandert er niets. Sterker, het polariserende karakter van de Amerikaanse politiek wordt na vandaag alleen maar heviger. Republikeinen geven de Democraten de schuld dat ze een hetze voeren tegen Trump en de Republikeinen, terwijl de Democraten vinden dat de Republikeinen hun ogen sluiten voor het gevaar van vuurwapens. En zo is het wachten op de volgende schietpartij.


7 juni: Democraten roepen Hillary Clinton op uit de spotlights te stappen
Hillary Clinton toont de trekken van een zure verliezer. De oude dame mocht in recente interviews overal tegenaan trappen. Natuurlijk was haar verlies van Trump de schuld van FBI-directeur James Comey (ook wij zijn zeer benieuwd wat hij voor een speciale Senaatscommissie gaat zeggen over Trump) en nu ligt het ook al aan de Democratische partij. ,,Ik erfde een failliete partij”, klaagde Clinton. ,,Ze waren bankroet.” Daarmee wees ze indirect naar Obama, als voormalig leider van de Democraten. Steeds meer Democraten – ook wij hebben het hier en op onze verkiezingspagina al vaker betoogd – roepen Clinton op uit de spotlights te stappen, zodat nieuw Democratisch talent kan opbloeien. Volgend jaar november zijn er alweer verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden en éénderde van de Senaat. De Democraten moeten weer kleur op het gezicht krijgen na het verlies van aflopen november (daar is maar één iemand schuldig aan: Hillary Clinton) en een nieuwe visie op Amerika ontvouwen. Dat moet met nieuwe mensen, andere leiders met frisse ideeën. Niet met een familie – de Clintons dus – die als een onheilspellende donkere wolk boven de Democratische partij blijven hangen.


3 juni: Klimaatbesluit Trump komt als een boemerang bij hem terug
Met een toespraak in de Rose Garden van het Witte Huis kondigde Donald Trump aan dat Amerika zich terugtrekt uit het klimaatakkoord van Parijs, dat anderhalf jaar geleden door zo’n 190 landen werd gesloten. Ja, het was een campagnebelofte van Trump, maar zijn besluit komt als een boemerang bij hem terug. Zeker 61% van de Amerikanen is voorstander van het akkoord, dat een drastische klimaatverandering moet tegengaan. Inmiddels lieten tachtig burgemeesters van Amerikaanse steden de president weten gewoon door te gaan met hun klimaatbeleid. Gouverneurs en CEO’s van grote bedrijven bekritiseren de beslissing van Trump. Californië kondigde als tegenreactie aan met nog scherpere milieu-eisen te komen. Natuurlijk is dat allemaal niet genoeg om alsnog aan ‘Parijs’ te kunnen voldoen. Er zit voor Trump nog wel een addertje onder het gras, want zomaar stoppen kan niet. In de afspraken staat dat landen pas in 2020 onder de afspraken uit kunnen. Dat jaar kiest Amerika ook weer een president.


30 mei: Mike Dubke, hoofd communicatie in het Witte Huis, dient zijn ontslag in
Al sinds 20 januari ligt de communicatie vanuit het Witte Huis onder vuur. Het begon met Sean Spicer, die namens de president meldde dat de inauguratie van Trump drukker was bezocht dan die van Obama. Of Kellyanne Conway, die met de term ‘alternatieve feiten’ op de proppen kwam. Het vertrek van Mike Dubke komt niet als donderslag bij heldere hemel. Naar verluidt zou Spicer mogen blijven, al wordt het aantal persconferenties dat hij mag doen teruggeschroefd. Het is wachten op nog meer publicitaire ongelukken, zolang Trump niet besluit mensen aan te nemen die hun vak beheersen.


23 mei: Eric Garcetti is het type politicus dat de Democratische partij nodig heeft
Wij hebben het hier al vaker betoogd. Democratische politici als Hillary Clinton zijn oud nieuws en dat geldt in mindere mate ook voor Joe Biden en Bernie Sanders. Met alle respect, maar in 2020 zijn ze dik in de zeventig, mochten ze überhaupt overwegen een gooi te doen naar het Witte Huis. De Democraten hebben vers bloed nodig. Senator Cory Booker van New Jersey wordt genoemd en kan een optie zijn, maar Eric Garcetti (foto) is het type politicus dat de Democratische partij nodig heeft op weg naar vernieuwing. Garcetti kreeg onlangs zijn tweede termijn als burgemeester van melting pot Los Angeles met liefst 81 procent van de stemmen, is 46 jaar, welbespraakt, heeft een goede uitstraling, is half Mexicaans, half joods, spreekt vloeiend Spaans en doet met LA een gooi naar de organisatie van de Olympische Spelen in 2024. Bovendien is hij de zoon van Gill Garcetti, de voormalige openbaar aanklager van LA die landelijke bekendheid kreeg in de zaak tegen O.J. Simpson. Politici van dit pluimage moeten de Democratische partij weer kleur geven, uit het slop trekken, laten toeslaan bij de midterms van volgend jaar november en de presidentsverkiezingen in 2020. Garcetti was achter de schermen al kandidaat voor het vice-presidentschap onder Hillary Clinton (uiteindelijk koos ze voor Tim Kaine uit Virginia). Garcetti zegt dat hij niet meedoet in 2020, maar dat is waarschijnlijk voor de bühne. In juli start hij in Los Angeles aan zijn tweede termijn en in augustus valt het besluit welke stad de Zomerspelen in 2024 mag organiseren. In de beeldvorming moet daar zijn focus liggen. Garcetti heeft – net als Cory Booker, Julian Castro en Kamala Harris – zijn leeftijd mee en tijd om achter de schermen een goede campagne op te bouwen. Nog belangrijker: Clinton, Biden en Sanders moeten de talentvolle Democratische politici niet langer in de weg zitten.


16 mei: De onzin van een snelle impeachment van Donald Trump
De incidenten in het Witte Huis stapelen zich in rap tempo op. Nu zou Trump weer geheime informatie met de Russen hebben gedeeld en krijgt de president de wind van voren. Zeker in het licht bezien van zijn kritiek op Hillary Clinton, een jaar geleden, toen Trump twitterde dat zij absoluut niet met vertrouwelijke informatie kan omgaan, is zijn handelswijze opmerkelijk. Het ontslag van FBI-directeur James Comey, vorige week, leidde al tot een stortvloed aan verontwaardiging. Trump weigert vooralsnog een speciale aanklager in te stellen (tegen de zin van een deel van de Republikeinse partij) die onderzoek doet naar de banden tussen de Trump-campagne en Rusland. Kortom, saai is het niet, maar het is nog veel te vroeg om nu al te spreken van een mogelijk impeachment, een afzettingsprocedure van de Amerikaanse president. Reken even mee. Voor afzetting is een meerderheid nodig in het Huis van Afgevaardigden en een tweederde meerderheid in de Senaat. In beide huizen hebben de Republikeinen de meerderheid. Mocht er überhaupt al over een procedure worden gesproken, dan moet een fors deel van beide Republikeinse fracties in het Huis en de Senaat tegen Trump stemmen. Dat gebeurt hooguit als de president het nóg bonter maakt dan nu. Impeachment op dit moment: onzin. Op zijn vroegst pas eind volgend jaar, als er verkiezingen zijn voor het Huis en éénderde van de Senaat wordt herkozen. Zelfs dan is de vraag of de Democraten een (ruime) meerderheid krijgen.

Er waren twee presidenten die de schande van een impeachment moesten ondergaan. Andrew Johnson, de opvolger van Lincoln, omdat hij in strijd met een pas aangenomen wet zijn minister van Oorlog, Edwin Stanton, had ontslagen. Bill Clinton hing eind vorige eeuw hetzelfde lot boven het hoofd vanwege de Lewinsky-affaire. Beide presidenten overleefden het, doordat er geen tweederde meerderheid in de Senaat was. Bij Johnson was het verschil slechts één stem.


10 mei: Met het ontslag van Comey krijgt Trump Nixoniaanse trekjes
Never a dull moment met Donald Trump in het Witte Huis. De president ontsloeg FBI-directeur James Comey, juist op het moment dat het onderzoek naar de banden tussen de Trump-campagne en contact met de Russen op het hoogtepunt komt. Ongekend, want zelf veel Republikeinen vragen nu om een onafhankelijk onderzoek. Trump ontsloeg Comey zogenaamd vanwege de wijze waarop hij onderzoek deed naar het handelen van Hillary Clinton en haar e-mails, terwijl hij een week geleden nog via Twitter meldde dat James Comey ‘het beste is dat Clinton is overkomen’. Met zijn optreden – in de Amerikaanse pers wordt Trump vandaag gefileerd – krijgt de president steeds meer Nixoniaanse trekjes. In 1973 ontsloeg toenmalig president Richard Nixon speciale aanklager Archibald Cox, die onderzoek deed naar de Watergate-affaire. Nixon trad een jaar later af om die zaak. Het is nog veel te prematuur om te zinspelen op een vertrek van Trump, maar dat de president zich met deze actie in de nesten heeft gewerkt, is duidelijk.


8 mei: Obama waarschuwde Trump voor Michael Flynn
Er ligt een bom onder de verklaring van het Witte Huis over Michael Flynn. Trump stelde de ex-generaal aan als nationale veiligheidsadviseur, maar moest korte tijd later vertrekken, omdat hij had gelogen over contact met een Russische ambassadeur. Volgens Trump was het de schuld van Obama en zijn regering, omdat zij hem niet goed zouden hebben doorgelicht. Obama ontsloeg hem als baas van de militaire inlichtingendiensten. Uit nieuw onderzoek van NBC News blijkt dat, op gezag van drie oud-medewerkers van Obama, de ex-president zijn opvolger tijdens de transitieperiode heeft gewaarschuwd voor Flynn. De bewering van Trump dat de schuld bij Obama ligt, komt nu in een heel ander daglicht te staan. Vanuit het Witte Huis was het commentaar altijd: ‘We wisten niet dat hij niet deugde’. Wordt vervolgd.


2 mei: De politieke antenne van Hillary Clinton deugt nog steeds niet
Een halfjaar na de verkiezingen komt Hillary Clinton – ze was al een tijdje uit beeld – opnieuw met opmerkelijke uitspraken over haar verlies van Donald Trump. Het is de schuld van de Russen, van Wikileaks en FBI-directeur Comey, die tien dagen voor de verkiezingen een nieuw onderzoek gelaste naar de privéserver van haar e-mail. “Als de verkiezingen op 27 oktober hadden plaatsgevonden, was ik nu president geweest”, zei Clinton tijdens een evenement in New York. Dat zou goed kunnen, maar kwalijker is dat Clinton niet kritisch kijkt naar haar strategie en staf. Uit een nieuw boek blijkt dat het achter de schermen verre van gesmeerd liep, dat er ruzie was, onenigheid over de strategie. Elementen die Clinton van tafel veegt. Dat ze een inspiratieloze campagne voerde zonder boodschap, geen aansprekende kandidaat was, tot het establishment van de Democratische partij hoorde en meer negatieve ballast met zich meedroeg dan welke presidentskandidaat ook – en dat zelfs een halfjaar na haar verlies nog steeds niet erkent – geeft aan dat haar politieke antenne nog steeds niet deugt. Hillary Rodham Clinton is het verleden van de Democratische partij. Er resten haar – en manlief Bill – maar één ding: zich terugtrekken uit het actieve politieke leven en een nieuwe generatie Democraten de kans geven tot bloei te komen. De Clintons zijn als een schimmel die de Democratische partij in gijzeling houdt. Hillary is bezig met haar memoires om nog maar eens uit te leggen dat het allemaal niet aan haar lag. Daar ligt precies het probleem. Een boek vol zelfbeklag, zonder serieuze kritische blik in de spiegel. Amerika heeft Donald Trump – en de Republikeinse meerderheid in het Congres – grotendeels te danken aan de stuntelige, arrogante campagne van Hillary Clinton. Dat is voor iedereen duidelijk, behalve voor de Clintons.


29 april: Shutdown afgewend, Trump 100 dagen president
De shutdown, ofwel het sluiten van de overheid, is met een noodbegroting in elk geval voor een week afgewend. Dat krijgt Trump – mocht er volgende week geen deal zijn – niet op zijn bordje tijdens zijn eerste 100 dagen. Na het weekend gaat het gesteggel over de uitgavenkant van het budget vrolijk verder. Donald Trump zit vandaag 100 dagen in het Witte Huis, een traditioneel en arbitrair meetmoment voor elke president. Ook wij schreven een analyse. Saai was het niet, maar hoe succesvol is hij eigenlijk?


27 april: Een shutdown is de schuld van de Democraten, vindt Trump
Mocht de Amerikaanse overheid eind deze week haar deuren moeten sluiten, omdat Republikeinen en Democraten geen akkoord kunnen bereiken over de uitgavenkant van de begroting, dan is de shutdown de schuld van de Democraten. Dat twitterde president Trump vandaag. Er is alleen één probleem met de geloofwaardigheid van dat bericht: de Republikeinen hebben in het Huis van Afgevaardigden en Senaat de meerderheid. Kortom, Trump moet eerst maar eens de gematigde dissonanten in zijn partij op één lijn zien te krijgen. Het zou een flinke smet op het nog zo verse presidentschap zijn van Trump, een shutdown 24 uur voordat hij honderd dagen in het Witte Huis zit (op deze site volgt zaterdag overigens een analyse van zijn eerste honderd dagen). Trump presenteerde ook een nieuw belastingplan, dat vooral goed is voor grote bedrijven. Zo gaat de winstbelasting naar 15 procent en betalen de hoogste inkomens straks geen 40, maar 35 procent belasting. Onafhankelijke experts roeren zich al. Zij concluderen dat de maatregelen vooral ten goede komen aan de rijke(re) Amerikanen. Bovendien slaat het zijn fundament weg onder de plannen om fors te investeren in infrastructuur, waar Trump 1000 miljard dollar voor wil uittrekken. Mede door die belofte kenden de aandelenmarkten hoogtijdagen. De vraag is of Trump het nog serieus van plan is. Het laat zich raden wat er met de markten gebeurt, als die investeringen uitblijven.


25 april: Komt die shutdown er en Obama terug in de spotlights
Eind deze week, op de 99ste dag van het presidentschap van Donald Trump, kan de overheid zo maar op slot gaan. Achter de schermen onderhandelen Democraten en Republikeinen koortsachtig over het nieuwe budget aan de uitgavenkant. Trump liet vandaag voorlopig (lees: tot september) zijn eis vallen om miljarden beschikbaar te stellen voor de beruchte muur aan de Mexicaanse grens, een plan waar Democraten zich fel tegen keren. Bovendien is hij bereid concessies te doen op het onderdeel gezondheidszorg, mits het Congres zijn begroting goedkeurt. Het worden nog een paar spannende dagen. Analisten schatten de kans op 50/50 dat de overheid inderdaad tijdelijk sluit en dus bijvoorbeeld ambtenaren hun salaris niet krijgen. Oud-president Obama stapte na bijna honderd dagen van vakantie weer even in de spotlights. Op de Universiteit van Chicago was er een bijeenkomst waar hij jonge mensen wilde inspireren zich in te zetten voor politiek en maatschappij. De naam ‘Trump’ werd vermeden. Obama zal zich vooral bezighouden met het opleiden van jong politiek talent, het schrijven van zijn biografie en het ontwikkelen van de Obama Presidential Center in Chicago.


19 april: Uitslag speciale verkiezing in Georgia is een teken aan de wand
Jon Ossoff (foto) behaalde net geen meerderheid in conservatieve zesde district van Georgia, nabij Atlanta, maar de uitslag is een teken aan de wand. Trump legde het uit als een overwinning. Democraat Ossoff krijgt het in juni in de tweede ronde inderdaad nog flink lastig tegen de Republikeinse Karen Handel voor een zetel in het Huis van Afgevaardigden. Zij krijgt straks de hele partij achter zich. Dat Ossoff het zo goed doet in het betreffende district, is wel verrassend, want al veertig jaar stemmen ze er steevast Republikeins. De zetel is dus nog niet binnen voor de Democraten, maar zijn opkomst kan een signaal zijn richting de midterms van volgend jaar november, als het volledige Huis van Afgevaardigden wordt gekozen en de Democraten zetels (en macht) hopen terug te veroveren.


17 april: Speciale verkiezing in Georgia eerste test voor Republikeinen en Trump
De kiezers van het zesde district van Georgia kunnen morgen naar de stembus om een opvolger te kiezen voor Tom Price, die namens de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden zat en minister van Gezondheid werd in de regering Trump. De Democraten ruiken bloed. In het betreffende district won Trump in november met slechts anderhalf procent verschil van Clinton, dus hoopt de relatief onbekende Democraat Jon Ossoff daar morgen zijn slag te slaan. Het zou voor het eerst in veertig jaar zijn dat die zetel dan in handen komt van een Democraat. Vorige week, bij een tussentijdse verkiezing in Kansas, was het verschil tussen de Republikein en Democraat ook maar klein in het voordeel van de Republikein Ron Estes. Georgia wordt in dat opzicht een eerste test voor de Republikeinen en Trump, een verkiezing waar morgen alle ogen op zijn gericht.


11 april: Benoeming opperrechter Gorsuch resultaat van sabotagepolitiek
Een tikkeltje triomfantelijk meldde president Trump gisteren dat hij binnen honderd dagen met Neil Gorsuch (foto) een nieuwe opperrechter heeft benoemd in het Hooggerechtshof. Feitelijk klopt dat helemaal, maar er zit wel een geschiedenis achter. Toen opperrechter Antonin Scalia vorig jaar februari plotseling overleed, droeg toenmalig president Obama – zoals dat hoort – een nieuwe opperrechter voor. Om de Republikeinen tegemoet te komen, zij hadden immers een meerderheid in de Senaat, droeg Obama de ervaren en door vriend en vijand geprezen Merrick Garland voor. De Senaat weigerde zelfs een hoorzitting en maakte de benoeming tot een verkiezingsitem. Met succes, want door de winst van Trump kon de nieuwe president een conservatief in het Hooggerechtshof benoemen, waardoor de balans intact blijft. Omdat de Republikeinen Obama’s voordracht blokkeerden, probeerden de Democraten dat ook met Gorsuch. Dat lukte in eerste instantie met een filibuster, maar de Republikeinen in de Senaat veranderden de spelregels, waardoor er geen supermeerderheid van 60 senatoren, maar slechts een meerderheid van 50+1 nodig was. De benoeming van opperrechter Neil Gorsuch is, in perspectief gezien, het resultaat van pure sabotagepolitiek.


8 april: De slimme spindoctors van Donald Trump
Donald Trump viel donderdagnacht onze tijd een vliegveld in Syrië aan, waar vandaan eerder in de week gifgasaanvallen werden uitgevoerd. Dat Trump ingreep, valt te billijken, al was het een draai van 180 graden na eerdere uitspraken en tweets om vooral uit dat conflict te blijven. Dat de aanval van Trump kwam op de dag dat de Senaat een nieuwe opperrechter diende te benoemen, kan bijna geen toeval zijn. Het nieuws over de benoeming van de conservatieve rechter Neil Gorsuch sneeuwde deels onder, omdat het vrijdag de hele dag vrijwel alleen over de militaire actie van Trump in Syrië ging. Als de spindoctors van Donald Trump er al in een rol in hebben gehad, dan was dat verdomd slim. De Republikeinen in de Senaat moesten immers de nucleaire optie gebruiken om Gorsuch te kunnen doordrukken. Democraten voorkwamen met een zogenoemde filibuster dat het de benoeming van Gorsuch doorging. Daarom moesten de Republikeinen de spelregels veranderen, zodat Gorsuch aan een meerderheid, in plaats van een supermeerderheid van 60 senatoren, voldoende had om te worden benoemd. De Republikeinse Senaatsleider Mitch McConnell heeft zo zijn zin. Niet alleen blokkeerde hij vorig jaar de benoeming van Obama’s kandidaat Merrick Garland, de Republikeinen hebben nu de conservatieve balans terug in het Hooggerechtshof. Zo behaalde Trump zijn eerste overwinning in zijn nog prille presidentschap.

Cadeautje voor het weekend. Lees hier de uitstekende column van Edward Luce over het gevaar van een terugkeer van de Clintons op het politieke toneel. Werkt de link niet, Google dan op Beware of the return of the Clinton dynasty.


7 april: Zelfs Republikeinen kritisch op Trump om Syrië aan te vallen
In 2013 twitterde Donald Trump vanuit de Trump-toren dat Amerika weg moest blijven uit Syrië. Dat een tweet wat anders is dan de realiteit – zeker als je president van Amerika bent – bleek vannacht toen Trump een militaire aanval afkondigde in Syrië. Directe aanleiding was de gifgasaanval van deze week. Republikeinen zijn doorgaans altijd wel te porren voor militaire actie, maar het solistische optreden van Trump stuit nu zelfs partijgenoten tegen de borst. Senator en voormalig presidentskandidaat Rand Paul (foto) vindt dat Trump – overeenkomstig de grondwet – het Congres om toestemming had moeten vragen. Dat deed hij niet. Ondertussen lichtte Trump wel Poetin in over de handen zijnde aanval. Het laatste woord zal er nog niet over zijn gezegd.


5 april: Vertrek Bannon is overwinning voor gematigde Trump-kamp
Steve Bannon, oprichter van de ultraconservatieve website Breitbart en één van de belangrijkste adviseurs van president Trump, is door de president uit de nationale veiligheidsraad gezet. Die raad adviseert de president over zaken rond nationale veiligheid en buitenlandse zaken. Dat besluit is een overwinning voor het gematigde kant van het Witte Huis onder Trump. Bannon was vanaf het moment van zijn aanstelling al controversieel en doet het imago van het presidentschap van Trump geen goed. Zijn vertrek uit de nationale veiligheidsraad, de National Security Council, zou een eerste aanzet kunnen zijn voor een definitief vertrek van Bannon. Het Witte Huis heeft nog niet toegelicht waarom Trump Bannon uit de veiligheidsraad heeft gezet.


3 april: De slag om de benoeming van Gorsuch als opperrechter
Waarschijnlijk eind deze week wordt Neil Gorsuch geïnstalleerd als negende opperrechter in het Amerikaanse Hooggerechtshof. Daarmee komt er een einde aan de politieke impasse die al ruim een jaar duurt. Toen overleed de conservatieve opperrechter Scalia. Barack Obama, toen nog president, droeg zoals het zijn ambt betaamt met Merrick Garland (foto) een nieuwe rechter voor. Een gematigde man, door vriend en vijand geroemd, maar een stuk minder conservatief dan Scalia. Dus volgde een gênante Republikeinse actie door – zoals het wel hoort – te weigeren Garland in een hoorzitting aan de tand te voelen. De Republikeinen, onder leiding van meerderheidsleider Mitch McConnell, blokkeerden Obama’s voordracht, omdat zij vonden dat een vertrekkend president daar niet over gaat. Ten onrechte, want een president hoort een opvolger voor te dragen, ongeacht of het zijn laatste jaar is of niet. De tactiek werkte. Trump won, dus konden de Republikeinen weer een conservatief voordragen en zo de rechtse balans in het Hooggerechtshof in stand houden. Want ondanks een filibuster van de Democraten om de benoeming af te wijzen en vertragen, zetten de Republikeinen de nucleaire optie in. Ze veranderen de regels, waardoor er slechts een meerderheid van +1 nodig is, in plaats van een supermeerderheid van 60 senatoren. Amerikaanse politiek is verre van fris. Maar dat was al bekend.


28 maart: Democraten moeten na behoud Obamacare niet te veel glunderen
Don’t gloat, ready for round 2. Vice-voorzitter Keith Ellison van de Democratische partij begrijpt het. Dat een vervanging van Obamacare niet in stemming werd gebracht in het Huis van Afgevaardigden – ondanks een Republikeinse meerderheid in dat orgaan – betekent weliswaar dat er een slag is gewonnen, maar de genadeklap is nog niet uitgedeeld. Te veel glunderen zou ongepast zijn. Trump en de Republikeinen hebben nog voldoende mogelijkheden de wet – die vooral de laagbetaalde Amerikanen aan een betaalbare zorgverzekering helpt – te frustreren. Dat zullen ze waarschijnlijk niet nalaten, maar de Democraten – die doorgaans een grotere compromissenbereidheid hebben – kunnen het politieke spel slim spelen. Trump wil triljarden investeren in de infrastructuur, beleid dat de Democraten al veel langer voorstaan, maar door de Republikeinen altijd is geblokkeerd. In ruil voor het wegnemen van de mazen in de zorgwet, kunnen ze een deal met de president sluiten voor een grote investering in infrastructuur. De vraag is of de Republikeinen in het Huis en de Senaat ermee akkoord gaan. Maar als ze het wegstemmen, dan is ook meteen duidelijk hoe ver de president en zijn partij van elkaar vandaan staan.


25 maart: Hoe Trump merkt dat regeren anders is dan campagneretoriek
De nieuwe zorgwet, Trumpcare, werd gisteren niet in stemming gebracht bij het door Republikeinen gedomineerde Huis van Afgevaardigden. Voorzitter Paul Ryan kon niet genoeg partijgenoten achter de nieuwe plannen te krijgen, ondanks dat zijn partij een meerderheid heeft in het Huis. Zo was het een pijnlijke dag voor Ryan en Trump. Laatstgenoemde maakte er een speerpunt van tijdens zijn campagne om Obamacare meteen te schrappen en vervangen. Trump merkt nu dat regeren anders is dan campagneretoriek. Dat het anders is om serieus beleid te maken, in plaats van je toehoorders ‘lock her up’ te laten scanderen. Duidelijk is nu nog maar eens hoe diep verdeeld de Republikeinen zelf zijn. Eensgezind waren ze de afgelopen acht jaar om elk beleidsvoorstel van de Democraten en president Obama te blokkeren of saboteren. Nu ze zelf beleid moeten maken, is de eensgezindheid ver te zoeken. Voor met name minder bedeelde Amerikanen is het een zegen dat de Affordable Care Act, vooral bekend als Obamacare, blijft bestaan. Zoals in de blog van gisteren al betoogd, is Obamacare niet perfect, maar zou het Trump sieren om de mazen in de wet in samenwerking met de Democraten te herstellen. De president is drukker om de Democraten de schuld te geven, terwijl hij ze op dit vlak nooit om hulp vroeg. Bovendien, verwacht hij nou echt dat zijn politieke opponenten die deze wet – de grootste sociaal-economische hervorming sinds medio jaren zestig – hebben bedacht, zullen bijdragen om ‘m weer om zeep te helpen?

Voor Trump is het sowieso een slechte week. Er wordt onderzocht hoe nauw de banden van de Trump-campagne waren met de Russen, zijn claim dat Obama hem heeft afgeluisterd is door de FBI en NSA van tafel geveegd en de mislukte episode met de zorgwet zorgt voor een nieuwe vlek op zijn blazoen. De realiteit is een stuk weerbarstiger dan het campagnepad. Trump noemde zichzelf eerder de ‘beste dealmaker’, maar tot nu toe moet de president het vooral hebben van eenzijdige decreten. Ook daarmee maakt hij in Washington DC niet louter vrienden.


24 maart: Nieuwe zorgwet niet in stemming gebracht, vandaag nieuwe poging
Omdat de interne verdeeldheid binnen de Republikeinse partij over de vervanging van Obamacare in Trumpcare groot is, werd de wet gisteren niet in stemming gebracht in het Huis van Afgevaardigden. Trump dreigt nu zelfs Obamacare te laten voor wat het is. De wet is niet perfect en verdient gerichte verbeteringen, maar de rechtervleugel en de gematigde kant van de Republikeinen liggen met elkaar overhoop. De gematigde kant wil geen extreme veranderingen die de extreme vleugel (de vertegenwoordigers van de Tea Party) wel wil. Die wil Obamacare helemaal afschaffen en totaal geen overheidsbemoeienis binnen de zorg. Dat laatste is niet alleen onbespreekbaar voor de gematigde vleugel, maar ook voor veel Republikeinse senatoren in de Senaat. Kortom, Trump zit ‘between a rock and a hard place’. Bovendien zijn steeds meer Amerikanen tevreden over Obama’s zorgwet en blijkt uit een peiling die gisteren werd gehouden dat slechts 17 procent van de kiezers van de wet af wil. Vandaag wordt de nieuwe wet opnieuw in stemming gebracht, maar zoals het er nu naar uitziet, is Trumpcare een gevalletje ‘dead on arrival’. En een plan B is er ook niet.


23 maart: Huis van Afgevaardigden stemt over Obamacare
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stemt vandaag over de afschaffing en vervanging van Obamacare, het zorgstelsel dat miljoenen Amerikanen van een zorgverzekering voorziet. De wet is één van de kroonjuwelen van voormalig president Obama. Tijdens de campagne beloofde Donald Trump de wet – die hij een ramp voor het land noemt – af te schaffen en te vervangen. De werkelijkheid blijkt een stuk weerbarstiger voor de president, want een deel van de Republikeinse partij is daar helemaal geen voorstander van en dreigt tegen te stemmen. Dat zou, zo vroeg in zijn presidentschap, een flinke streep door de rekening zijn. Daarom probeerde Trump de afgelopen dagen zijn partijgenoten met dreigende taal achter zijn voorstel te krijgen. Wie tegenstemt, heeft een probleem bij de tussentijdse verkiezingen van volgend jaar november, was de boodschap. Los van zijn eigen partij heeft Trump sowieso een probleem. Een meerderheid van Amerikanen is juist blij met de zorgwet, ook inwoners van dieprode, Republikeinse staten. Het wordt een spannende dag in Washington DC.


21 maart: FBI en NSA zorgen voor nieuwe deuk bij Donald Trump
Hij meldde het met grote zekerheid: de Trump-toren zou zijn afgeluisterd door zijn voorganger, Barack Obama. Bewijs leverde Donald Trump niet, maar hij had z’n doel bereikt: de problemen binnen zijn eigen regering werden afgeleid door de media-aandacht die zijn tweet oogstte. Nu de FBI en NSA, zeg maar het Amerikaanse bureau voor nationale veiligheid, bij een officiële hoorzitting hebben verklaard dat er van Trumps aantijgingen niets klopt, levert dat de president (en in het kielzog de Republikeinse partij) nieuwe schade op. De bazen van de FBI en NSA meldden er ook zeker van te zijn dat de Russen de Amerikaanse verkiezingen probeerden te beïnvloeden om Trump in het zadel te helpen. Naar dat laatste is (nog) geen onderzoek gedaan, maar na die verklaring zullen de Democraten daar waarschijnlijk net zo lang om vragen, totdat ze hun zin krijgen. Een nieuwe deuk dus voor Trump, die voor een startend president op bijna historisch lage waarderingscijfers kan rekenen.


17 maart: Hoe Hillary Clinton de Democratische partij blijft gijzelen
In al het nieuwsgeweld rond het presidentschap van Trump sneeuwde het deze week onder, maar opnieuw dook het serieuze gerucht op dat Hillary Clinton overweegt zich te kandideren voor het burgemeesterschap van New York. Het blijkt dat de Clintons enorm hardleers zijn, zeker na het demasqué van afgelopen november. Hillary begon zwaar beschadigd aan de campagne tegen Trump, die door iedere andere geschikte Democraat zou zijn gewonnen. De rol van de Clintons op het politieke toneel is uitgespeeld, de Democratische partij is toe aan vers bloed. Iedereen realiseert zich dat, behalve Bill en Hillary Clinton. Nog steeds weigert Hillary in het openbaar aan te geven dat het klaar is met haar politieke ambities in de spotlights, wat voorkomt dat politiek talent in haar partij kan opbloeien. Zeker nu Trump en de Republikeinse partij zich in korte tijd zo kwetsbaar hebben gemaakt, is het tijd voor een nieuw geluid, een nieuwe wind. Dat de Clintons met oud-president Barack Obama op de achtergrond jonge, talentvolle politici adviseren en coachen, zou een prima plan zijn. Eerst moet het de Clintons aan het verstand worden gepeuterd dat hun tijd na 25 jaar voorbij is. Want op deze manier houdt Hillary Clinton de Democratische partij alleen maar gegijzeld.


14 maart: Afluisteren is volgens het Witte Huis niet echt afluisteren
Twee weken geleden riep president Trump – om de aandacht van alle problemen in zijn regering af te leiden – nog dat Obama hem tijdens de campagne had laten afluisteren. Trump leverde geen bewijs en gisteren verklaarde woordvoerder Sean Spicer dat met afluisteren niet echt afluisteren werd bedoeld. Maar Trump had zijn doel bereikt, de aandacht was afgeleid. Dat hij daarbij zijn voorganger onterecht bruuskeerde, was bijkomende schade. De vraag is hoe lang de Republikeinse partij het allemaal tolereert. Niet heel lang, zeker niet naarmate de midterms in november 2018 naderen en zetels in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden in het geding komen. Ook de nieuwe plannen voor het schrappen en vervangen van Obamacare, de zorgwet die inmiddels twintig miljoen Amerikanen van een betaalbare zorgverzekering voorziet, liggen slecht. Zo berekende het Congressional Budget Office, een politiek onafhankelijke commissie, dat door de Republikeinse plannen veertien miljoen mensen hun zorgverzekering kwijtraken, oplopend tot 24 miljoen in 2026. Het lijkt wachten op het moment dat Trump met een tweet deze bevindingen bestrijdt, of hij maakt een politieke draai. Obamacare is niet perfect, het is een belangrijk begin. Als Trump Amerika echt weer ‘great’ wil maken, werkt hij met Republikeinen, Democraten en zijn voorganger samen om de mazen in deze wet op te lossen.


13 maart: Cijfers gebruiken zoals het de Trump-regering uitkomt
In de campagne van 2016 waren de dalende werkloosheidscijfers onder president Obama volgens de Trump-campagne, daar is ie weer, ‘fake news’. Ondanks dat daar geen enkel bewijs voor werd geleverd, roeptoeterde het team dat er niets van klopte. Totdat afgelopen week de eerste cijfers over de dalende werkloosheid in februari binnenrolden, de eerste volledige maand onder president Trump. Toen waren die cijfers plotseling ‘heel echt’. Het Team Trump gebruikt de cijfers zoals het de regering uitkomt. Al het nieuws dat het Witte Huis van pas komt, is correct. U mag raden wat er gebeurt als er onwelgevallige berichten over de regering naar buiten komen. Dit weekend maakte het hoofd ‘budgetzaken’ van Trump het weer eens bont door te beweren – zonder enige vorm van bewijs – dat de regering-Obama de banencijfers manipuleerde. Het zou grappig zijn als het niet zo triest was.


8 maart: De impopulaire vervanging van Obamacare
Het was één van zijn grootste campagnebeloftes, het schrappen en vervangen van de Affordable Care Act, vooral bekend als Obamacare. Een taai onderwerp, zeker voor Republikeinen, die zich de afgelopen acht jaar louter bezighielden met het blokkeren, frustreren en saboteren van wetten die door de Democraten en de Democratische president Obama werden voorgesteld. Ondertussen is de weerzin tegen de wet, gevoed door misleidende informatie van Republikeinen (u weet het misschien nog dat de ex-voorzitter van het Huis van Afgevaardigden John Boehner zei dat de wet het land zou ruïneren, het tegenovergestelde is waar), flink afgenomen. Een meerderheid, ook in typisch Republikeinse staten, is blij met de wet en wil er niet vanaf. Twintig miljoen Amerikanen zijn sinds de invoering van Obamacare verzekerd voor ziektekosten – een getal dat jaarlijks oploopt – de kosten voor de gezondheidszorg zijn historisch laag en mede door de wet is het begrotingstekort van de federale overheid gekrompen. Toch willen Trump en de Republikeinse leiders hun plannen doorzetten. Vooral – zo lijkt het – omdat het een succesvol programma is van een Democratische president en niet omdat de wet niet deugt. Beter kunnen de Republikeinen zich controleren op de mindere punten van Obamacare, zoals de opgelopen premies doordat verzekeraars zich terugtrokken. Juist dát zou een prioriteit moeten zijn, in plaats van de loopgravenoorlog op Capitol Hill om de hele wet te laten sneuvelen.


7 maart: De ‘alternatieve feiten’ van Donald Trump
Daar zijn ze weer, de alternatieve feiten van de regering-Trump. Het is elke keer weer een verrassing waar de 45ste president mee op de proppen komt. Ging het dit weekend nog om afluisterpraktijken van de regering-Obama tijdens de verkiezingen – een relaas dat overigens is tegengesproken door FBI-directeur James Comey (en meteen weer in twijfel werd getrokken door Trump) – nu gaat het om het aantal vrijgelaten gevangen op Guantanamo Bay, de speciale Amerikaanse gevangenis op Cuba. Trump twitterde vanochtend dat Obama 122 gevangen had vrijgelaten die nu weer onderdeel uitmaken van het ‘strijdveld’. Uit feiten blijkt dat van de 122 vrijgelaten gevangen er 113 zijn heengezonden, voordat Obama in het Witte Huis belandde. ‘Weer een andere vreselijke beslissing’, voegde Trump toe aan zijn tweet over zijn voorganger, die hij tijdens de transitieperiode nog ‘zeer respecteerde’.


5 maart: De verzoenende toon van Donald Trump is weer snel verdwenen
Gejuich dinsdag van commentatoren, toen Donald Trump het Congres toesprak en een verzoenende toon aansloeg. Eindelijk was hij de president die hij moet zijn; van alle Amerikanen. Die euforie ebte de voorbije dagen snel weg. Kwam eerst zijn minister van Justitie in opspraak vanwege vermeende nauwe banden met Rusland, dit weekend beschuldigde Trump zijn voorganger Obama dat hij hem tijdens de verkiezingscampagne zou hebben afgeluisterd in de Trump Tower. De president baseert zich op een artikel van Breibart, een ultrarechtse website, maar levert geen bewijs. Obama ontkent elke betrokkenheid, wat overigens niet automatisch betekent dat Trump niet is afgeluisterd. Het lijkt een afleidingsmanoeuvre van de president om zijn eigen problemen naar de achtergrond te laten verdwijnen.


3 maart: Minister van Justitie Jeff Sessions steeds verder in het nauw
Eerst was er het nieuws dat Jeff Sessions (foto) tijdens de transitiefase contact had met de Russen, hij ontkende dat tijdens de hoorzittingen voor zijn benoeming, nu geeft hij toe dat er toch contacten waren. Maar hooguit als senator en niet als medewerker van Trump, zei hij. Sessions, ondertussen minister van Justitie, doet een stap terug om de FBI onafhankelijk te laten onderzoeken wat er waar is van het verhaal. Drie weken geleden moest Michael Flynn, de nationale veiligheidsadviseur van Trump, al opstappen, omdat hij contacten had met de Russen en daarover jokkebrokte. Een minister van Justitie in de VS heeft een bijzondere plek binnen het kabinet. Niet alleen is hij de hoogste aanklager (de Attorney General), hij of zij is ook de baas van de FBI en controleert de regering. Niet voor niets kreeg bijvoorbeeld John F. Kennedy in 1961 al felle kritiek en verwijten van nepotisme toen hij zijn broer Robert Kennedy minister van Justitie maakte. Bovendien was de aanstelling van Sessions al omstreden, omdat hij zich in het verleden positief had uitgelaten over de Ku Klux Klan. Later verklaarde hij dat het om een ‘grap’ zou gaan.


1 maart: Andere toon van Trump, die de Democraten nodig heeft
Donald Trump sloeg vannacht bij zijn eerste toespraak voor het Congres een andere toon aan. Gematigd, zeker als je het vergelijkt met eerdere toespraken en helemaal in vergelijking met zijn inaugurele rede op 20 januari. Trump moet ook wel, tenminste, als hij serieus wil worden genomen als president. Maar hij zal wel moeten, omdat hij – ondanks een Republikeinse meerderheid in beide huizen – op diverse terreinen de steun van de Democraten nodig heeft. Handen af van de Medicare, de oudedagsvoorziening van oudere Amerikanen. Klinkt Democraten als muziek in de oren. Voor een verhoging van het defensiebudget met 54 miljard dollar krijgt Trump de Republikeinse handen best op elkaar. Een investering van het duizelingwekkende bedrag van één triljard dollar in het opknappen van de infrastructuur, ligt gevoelig bij de eigen achterban. Die zullen dat proberen af te doen als ‘big government’. Democraten pleiten al jaren voor een grote, allesoverkoepelende investering in infrastructuur en kunnen afvallige Republikeinen dus aanvullen om die plannen uiteindelijk toch door het Congres te loodsen. Trump heeft hun steun daarin keihard nodig.


28 februari: De gematigde en verstandige toon van George W. Bush
Hij is al acht jaar weg uit het Witte Huis en ging de geschiedenisboeken als één van de zwakste presidenten van de afgelopen 100 jaar. Op basis van zijn beleid is dat niet verrassend. Toch, en dat mag ook worden gezegd, heeft George Walker Bush met het verstrijken van de jaren een verstandige, gematigde toon gevonden. Het kan uitmaken dat hij geen haviken als Dick Cheney meer om zich heen heeft, maar Bush sprak de voorbije dagen zijn zorgen uit over de toon van Donald Trump, zijn Republikeinse opvolger. Zo benoemde Bush de belangrijke rol die de pers heeft, nadat Trump de media als ‘de vijand van het volk’ betitelde. Ook de toon over minderheden bevalt Bush niet. ‘I don’t like the racism’, zei hij in een interview. Hoewel Bush in Amerika nauwelijks nog gezag geniet (dat zijn broer Jeb hem tijdens de voorverkiezingen in South Carolina inzette, werd hem mede fataal), is het een goede zaak dat de voormalige Republikeins president zich zo uitspreekt.


27 februari: Trump-stemmers in Iowa hebben spijt, Perez leidt Democraten
Van de zes swing states die cruciaal waren in de overwinning van Donald Trump in november, heeft een meerderheid in Iowa alweer spijt van zijn of haar stem op Trump. De meeste stemmers in de midwestelijke staat vinden dat de president zijn werk niet naar behoren doet. Bovendien leeft er angst dat de zorgwet van president Obama, de kroonjuweel van zijn presidentschap, wordt geschrapt. In de praktijk betekent het dat waarschijnlijk veel inwoners van Iowa hun zorgkosten niet meer kunnen betalen. Klik hier voor het volledige artikel. Dat Tom Perez de nieuwe voorzitter is van de Democratische partij is goed nieuws voor de gematigde koers van die partij. Perez was aanhanger van Clinton tijdens haar campagne en minister van Arbeid in het kabinet van Obama. Hij bleef Keith Ellison voor met 235 tegenover 200 stemmen. Ellison was populair bij de linkse aanhang van de Democraten en kreeg steun van Bernie Sanders. Met deze uitslag is er voor Perez werk aan de winkel om de Democraten weer te verenigen. Volgend jaar november staan er immers weer Congres-verkiezingen op de rol. Daarnaast moeten de Democraten zich klaarstomen voor de presidentsverkiezingen in 2020. Een logische opvolg(st)er voor Obama/Clinton heeft zich nog niet aangediend.


24 februari: Waarom David Axelrod gelijk heeft over de Trump-regering
De president van Amerika die de FBI vraagt om het verhaal over de Russische contacten tijdens de campagne te laten lopen. Het is ongekend en David Axelrod, voormalig campagnestrateeg en belangrijk communicatieadviseur tijdens de eerste termijn van Obama, spreekt zich daar terecht over uit. Het land zou voor het Republikeins gedomineerde Congres te klein zijn geweest als Obama zich van deze tactieken had bediend. In de eerste vijf weken van de regering-Trump zagen we al voldoende gekke dingen (zie onze update van 20 februari), behalve het onder druk zetten van de FBI kwam er vandaag weer een opmerkelijk moment bij. Gerenommeerde media als CNN, The New York en Los Angeles Times en Politico zijn vandaag niet welkom in het Witte Huis voor een persbriefing. Time en Associated Press tonen zich solidair met hun collega’s. Het is een regelrechte aanval op het eerste amendement, waarin persvrijheid staat vermeld. Een amendement dat Trump tijdens de campagne nog van harte steunde.


21 februari 2017: De permanente campagne van Donald Trump
Het is voor een pas aangetreden president hoogst ongebruikelijk om alweer zo snel in campagnestand te staan voor de volgende verkiezingen. Maar met Donald Trump is nu eenmaal alles anders. Binnen vier weken na zijn aantreden heeft de president zich al ‘ingeschreven’ bij de kiescommissie om in 2020 te worden herkozen. Dat maakt het mogelijk om vanaf nu al zijn campagnekas te spekken. Normaal gesproken handelt een president die bezig is aan zijn eerste termijn zoiets na twee jaar af. Het is de visie van Steve Bannon, belangrijk strateeg in het Witte Huis en afkomstig van de ultrarechtse nieuwssite Breitbart, die Trump op een permanente campagne stuurt. Afgelopen weekend zagen we Trump al naar Florida reizen om in een hangar op het vliegveld van Melbourne zo’n 9000 aanhangers toe te spreken. Met op de achtergrond Air Force One, het presidentiële vliegtuig. We gaan het vaker zien. Donald Trump is niet alleen president, maar een permanente campagnevoerder.


20 februari 2017: De aanslag in Zweden die er niet was
Een roerige eerste maand voor Donald Trump in het Witte Huis, die in één woord is samen te vatten: chaos. Als dat de opzet was, dan is de 45ste president daar op bijzondere wijze in geslaagd. Een ontslagen minister van Justitie – in de geest van Nixon die in 1973 Elliot Richardson, die opstapte als Attorney General omdat hij speciaal aanklager Archibald Cox weigerde te ontslaan (vanwege de onderzoeken in de Watergate-affaire), zijn eeuwige strijd met de media, een minister van Arbeid die was vertrokken voordat hij kon worden benoemd en het befaamde inreisverbod uit moslimlanden die door drie (!) rechters van tafel werd geveegd. Saai is het niet met Trump in het Witte Huis. Dit weekend haalde de president het nieuws door naar een aanslag in Zweden te wijzen die er nooit was. Om vervolgens daar dan weer Fox News de schuld van te geven. Het worden vier boeiende jaren.