Bij de Congresverkiezingen in Amerika veroverden de Democraten het Huis van Afgevaardigden, waardoor ze de agenda van president Trump kunnen afremmen. De Senaat bleef in handen van de Republikeinen, die hun grip zelfs verstevigden. Gastschrijvers Stan Bos en Marco van den Doel schrijven een analyse over de uitslagen van de midterms.

Midterms 2018: de resultaten, de gevolgen

Het beste nieuws voor de Democraten ligt in de herovering van het Huis van Afgevaardigden. Nee, sprake van een blue wave is er niet, maar nu de Democraten de meerderheid hebben in het Huis kunnen ze veel van Trumps agenda afremmen of stoppen. Nancy Pelosi, de leider van de Democraten in het Huis, gaf in een reactie te kennen dat ze wil samenwerken met de Republikeinen, moe als ze is van de verdeeldheid. Zeker op het terrein van infrastructuur kunnen de Democraten zaken doen met Trump, die twee jaar geleden de belofte deed om forse investeringen te doen in de infrastructuur. Daar kwam tot nu toe niets van terecht.

Nu de Democraten de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden hebben, kunnen ze vrij simpel een afzettingsprocedure tegen Trump beginnen. Pelosi gaf al te kennen dat daar niet haar prioriteit ligt. Bovendien zou het een staaltje symboolpolitiek zijn, want om de president uiteindelijk af te zetten, is ook een tweederde meerderheid nodig in de Senaat. En daar hebben de Republikeinen, ook na de midterms, nog steeds de meerderheid.

Vrouwen

De winst van de Democraten in het Huis is apart. Een wijd spectrum van kandidaten deed mee. Vooral vrouwen. Het laat de diversiteit van het land zien, die nu ook in het Congres zichtbaar wordt. Een native American en twee moslima. Maar het laat ook de grote verdeeldheid zien. Lukt het de Demoraten om al deze fracties te smeden tot één front? Of blijft men intern hevig verdeeld over welke koers ze moeten varen en hoe de Democraten met Trump willen omgaan. De verschillende richtingen kunnen ook een valkuil zijn voor de Democraten.

Met betrekking tot de Senaat kwamen de Democraten tekort. De campagne die Trump voor Republikeinse kandidaten voerde heeft gedeeltelijk gewerkt. In Tennessee en Indiana wonnen de Republikeinse kandidaten makkelijk, maar het nipte verlies van de nieuwe Democratische ster Beto O’Rourke in Texas en Bill Nelson in Florida moet de Democraten hoop geven.

Gouverneursposten

De Democraten pakken gouverneursposten in Wisconsin, Illinois, Nevada en Michigan en zelfs in een Republikeinse staat als Kansas. Daarnaast pakken de Democraten zetels in de staten Pennsylvania, Wisconsin en Michigan, die Trump in 2016 won, terug op de Republikeinen en dat moet de Democraten hoop geven voor 2020.

De Republikeinen breiden hun meerderheid in de Senaat uit. Daarmee versterkt Trump zijn greep op de Republikeinse partij, want de kandidaten die als senator zijn gekozen, zoals Rick Scott van Florida en Marsha Blackburn van Tennessee, hebben Trump volledig omarmd.

Donald Trump

Donald Trump was er als de kippen bij om de uitslagen bij de midterms te vieren als ‘een enorm succes’. Daar heeft de president deels gelijk in. Immers, de Republikeinen versterkten hun grip op de Senaat en wonnen de gouverneursposten in de belangrijke swing states Florida en Ohio. Dat is gunstig voor zijn kansen op herverkiezing in 2020, omdat in dat jaar ook de kiesdistricten opnieuw worden getekend. Gouverneurs hebben daar een vetorecht en kunnen de lijnen dus gunstig tekenen voor Trump.

Opvallend in de uitslagen is wel hoe klein de verschillen zijn in Texas (in de strijd tussen Republikein Ted Cruz en Democraat Beto O’Rourke om een plek in de Senaat). Texas is van oudsher een Republikeins bolwerk, maar in de zuidelijke staat zijn kiezersvoorkeuren aan het schuiven. In Georgia, ook Republikeins bolwerk, was de strijd tussen Republikein Kemp en Democrate Abrams voor het gouverneurschap lang too close to call.

Eén ding is duidelijk: als de Democratische partij over twee jaar een serieuze kans wil maken om Trump van het podium te stoten, moeten ze met meer komen dan een anti-Trump-verhaal.

Stan Bos (1982) bezocht alle 50 staten en herinnert zich zijn kennismaking met Amerika nog goed. “Je bent nog geen 21, dus geen alcohol voor jou, zei de douanier op Newark Airport. Eenmaal tussen de indrukwekkende wolkenkrabbers en na de eerste zenuwachtige dag, dacht ik: dit is mijn land! Amerika is een topland met topmensen! Vanwege de ruimte, afwisseling, natuur, steden en het toeren in de auto.” Stan heeft nog lang geen genoeg van Amerika. “Ik wil nog meer zien van staten waar ik al ben geweest en als correspondent een presidentsverkiezing verslaan.” Zijn drie favoriete staten: Oregon, Utah en Maine (“al is de keuze best lastig”). Favoriete plek: de National Mall in Washington DC. @StanSchrijft