Lunch atop a Skyscraper

Eind jaren 20 en begin jaren 30 is er een zware economische crisis, maar op Manhattan wordt flink gebouwd. Het Chrysler Building is prachtig, het Rockefeller Center immens groot en boven alles toornt uiteindelijk het Empire State Building uit. Tussen de bouwvakkers liepen, ook op grote hoogte, regelmatig fotografen rond. De bouw van de wolkenkrabbers is prachtig vastgelegd en wie zoekt op Google komt veel verschillende foto’s tegen. Niet overal zijn de bouwlieden aan het werk: ze genieten van hun pauze of halen voor het oog van de lens acrobatische toeren uit waar iemand met hoogtevrees niet eens naar durft te kijken. Het meest beroemde portret werd op 20 september 1932 gemaakt: Lunch atop a Skyscraper. Fotograaf: Charles Clyde Ebbets.

Lunch atop a Skyscraper

Lunch atop a Skyscraper werd genomen tijdens de bouw van het GE Building, onderdeel van het Rockefeller Center; de toren werd tot 1988 het RCA Building genoemd. De foto werd genomen vanaf de 69e verdieping, in de laatste fase van de bouw. We zien elf bouwvakkers die op grote hoogte op een steunbalk zitten te lunchen. Een dagelijks ritueel; het is voor hen heel normaal om op die enorme hoogte nonchalant de maaltijd te nuttigen en het met elkaar te hebben over zaken als de Olympische zomerspelen in Los Angeles en presidentskandidaat Franklin Delano Roosevelt. In de meeste gevallen ging het om immigranten; arbeiders uit landen als Ierland en Italië. Ook veel indianen waren betrokken bij de bouw; ze waren geschikt als bouwer vanwege hun gebrek aan hoogtevrees.

Charles Clyde Ebbets

Op 20 september kwam Charles Clyde Ebbets (1905-1978) een kijkje nemen. Het was deze Amerikaanse fotograaf die midden op de dag de beroemde foto maakt van de bouwvakkers, al is daar ruim tachtig jaar later nog steeds discussie over – er zijn onderzoeken geweest naar of hij nu echt degene was die de foto maakte. Ebbets was in 1930 een bekende fotograaf wiens werk overal in Amerika werd gepubliceerd. De familie Rockefeller had meerdere fotografen ingehuurd om de totstandkoming van hun Rockefeller Center vast te leggen; Ebbets werd de manager van het team. En op deze dinsdag in 1932 maakte hij dus zijn beroemde foto – het beeld dat nu over de hele wereld in woon- en slaapkamers hangt. De foto werd voor het eerst gepubliceerd op 2 oktober van datzelfde jaar, in de New York Herald Tribune. Overigens maakte Ebbets diezelfde dag nog een leuke foto! Zie rechts: Resting on a Girder. Vier mannen die op dezelfde steunbalk liggen als het elftal van Lunch atop a Skyscraper.

Hieronder vlnr het gebouw in 1933 en in 2005, en het uitzicht richting Lower Manhattan en Central Park.

Wie waren nou die elf mannen?

Erg leuk zijn de onderzoeken van de laatste decennia. Men heeft getracht de identiteit te achterhalen van de elf mannen. Bij bijna iedereen is dit gelukt. Ik raad de prachtige documentaire Men at Lunch aan!! Bekijk de schitterende trailer met oude beelden van de waaghalzen hier. Onderzoekers kwamen tot dusver op de volgende mannen, van links naar rechts:

Matty O’Shaughnessy (een Ier)
Onbekend
Joseph Eckner (eerder zijn Austin Lawton (een Canadees), Sheldon London en Ralph Rawding genoemd)
Michael Breheny (al is hier twijfel over)
Albin Svensson (uit Zweden, maar ook Canadees Claude Stagg wordt genoemd)
John Johansson (een Zweed) of John Patrick Madden (men denkt dat het waarschijnlijk Madden is)
John Doucette
Francis Michael Rafferty
Stretch Donahue
Thomas Norton (Ier)
Patrick ‘Sonny’ Glynn (een Ier) of Gusti Popovič (een Slowaak). Er is online veel discussie over de identiteit, maar men neigt nu naar de Slowaak. Gusti was oorspronkelijk een houthakker en timmerman. In 1932 stuurde hij zijn vrouw Mariska een briefkaart met deze foto, waarin hij schreef: “Maak je geen zorgen, mijn lieve Mariska, zoals je kunt zien ben ik nog steeds aan de fles. Jouw Gusti.”

Top of the Rock

Op het dak van de toren waaraan de elf mannen werkten, bevindt zich het bekende uitkijkpunt Top of the Rock. De foto van Ebbets dient als meest voorname beeldmerk van deze trekpleister – zo kun je boven foto’s van je gezelschap laten nemen voor de steunbalk. Het uitkijkpunt werd in mei 1986 gesloten en gelukkig op 1 november 2005 weer heropend; het uitzicht is namelijk minstens zo mooi als dat van het Empire State Building en je bent veel sneller boven dan bij de beroemdere uitkijkpunten op Manhattan. Persoonlijk vind ik het uitzicht zelfs mooier: je ziet Central Park veel beter en kunt ook nog eens foto’s maken met het Empire State Building erop (zie foto’s hierboven). Meer zuidelijker is sinds kort natuurlijk ook het uitkijkpunt in One World Trade Center. Ik heb zelf nog niet mogen ervaren hoe het uitzicht vanaf die toren is.